MSI R7970 Lightning Review: The Lightning strikes again!
Μέχρι στιγμής, έχουμε γίνει θεατές σε μια ατελείωτη παρουσίαση καρτών γραφικών, με κάθε μια από τις εταιρίες να παρουσιάζουν την δική τους εκδοχή της αντίστοιχης GPU. Αναπόφευκτα, το ίδιο συνέβη και με την HD 7970 και το Tahiti XT. Είδαμε λοιπόν πρωτοποριακούς σχεδιασμούς, ιδιαίτερα συστήματα ψύξης , custom αλλά και reference PCBs, πλούσια συνοδευτικά και εντυπωσιακές συσκευασίες. Κάποιες λύσεις έπεισαν και κάποιες παρέμειναν στην σχετική αφάνεια. Μάλιστα, μια από τις εκδοχές που εξετάσαμε πριν από λίγο καιρό ήταν αυτή της Sapphire, από την οποία μείναμε αρκετά ικανοποιημένοι. Το θέμα όμως που ανέκυπτε, διαβάζοντας αρκετά νέα και παρουσιάσεις από την “reviewing-land”, είναι πως οι περισσότερες λύσεις, reference ή μη, είχαν αρκετά κοινά στοιχεία μεταξύ τους, τόσα σε βαθμό που οι περισσότεροι από εσάς θα αναφώνησαν κάποια στιγμή "ουφ, άλλη μια 7970". Και δικαιολογημένα. Μέχρι στιγμής, έχουμε γίνει θεατές σε μια ατελείωτη παρουσίαση καρτών γραφικών, με κάθε μια από τις εταιρίες να παρουσιάζουν την δική τους εκδοχή της αντίστοιχης GPU. Αναπόφευκτα, το ίδιο συνέβη και με την HD 7970 και το Tahiti XT. Είδαμε λοιπόν πρωτοποριακούς σχεδιασμούς, ιδιαίτερα συστήματα ψύξης , custom αλλά και reference PCBs, πλούσια συνοδευτικά και εντυπωσιακές συσκευασίες. Κάποιες λύσεις έπεισαν και κάποιες παρέμειναν στην σχετική αφάνεια. Μάλιστα, μια από τις εκδοχές που εξετάσαμε πριν από λίγο καιρό ήταν αυτή της Sapphire, από την οποία μείναμε αρκετά ικανοποιημένοι. Το θέμα όμως που ανέκυπτε, διαβάζοντας αρκετά νέα και παρουσιάσεις από την “reviewing-land”, είναι πως οι περισσότερες λύσεις, reference ή μη, είχαν αρκετά κοινά στοιχεία μεταξύ τους, τόσα σε βαθμό που οι περισσότεροι από εσάς θα αναφώνησαν κάποια στιγμή "ουφ, άλλη μια 7970". Και δικαιολογημένα.
Από την άλλη όμως, υπάρχει και ένας ιδιαίτερος παίκτης που σε κάθε νέα γενιά GPU έρχεται για να ξεχωρίσει από την κοινοτυπία των υπολοίπων, να κάνει την διαφορά, και να κερδίσει μια ξεχωριστή θέση στην υπόληψη των απανταχού enthusiasts. Είχαμε την ευκαιρία να την δούμε από κοντά στην Cebit 2012. Την περιμέναμε με ενθουσιασμό. Ο… "κεραυνός" της MSI ήρθε για να χτυπήσει μια ακόμα φορά.
MSI R7970 Lightning λοιπόν! Με… "όνομα βαρύ, σαν ιστορία", με την "στόφα του πρωταθλητή" και αρκετά “killer features” όπως το full custom PCB και το TwinFrozr IV, η ιδιαίτερη R7970 Lightning κατέφτασε στα χέρια μας! Την υποβάλαμε σε όλα τα εξαντλητικά τεστ, σε θερμοκρασίες υπέρ και υπό του μηδενός. Το μόνο που μένει να απαντηθεί είναι αν τελικά αξίζει το στέμμα και το θρόνο του …βασιλιά. Η απάντηση στις σελίδες που ακολουθούν!
Εδώ και πολύ καιρό ήταν γνωστό πως η νέα γενιά GPUs της AMD θα ανήκει στην οικογένεια των “Southern Islands”. Κατά παράδοση, πλέον, η AMD φροντίζει να ονοματολογεί τις αρχιτεκτονικές της με ονόματα παρά με κωδικούς αριθμούς. Στην νέα λοιπόν αρχιτεκτονική, φρόντισε να τιμήσει διάφορα εξωτικά νησιά, ένα εκ των οποίων είναι και η Ταϊτή (Tahiti). Ο πυρήνας Tahiti XT που φέρει η 7970 αποτελεί την πλήρεστερη έκδοση του Tahiti σε σχέση με την πιο λιτή που ενσωματώνει η "μικρή αδερφή" 7950.
Πιο αναλυτικά, το Tahiti XT έρχεται με 2048 stream processors οι οποίοι κάνουν χρήση της νέας αρχιτεκτονικής GCN (Graphics Core Next). Επίσης η 7970 χρησιμοποιεί 128 texture units και 32 ROPs, ενώ παράλληλα ο πυρήνας χρονίζεται by default στα 925MHz. Όσον αφορά την RAM, έρχεται εξοπλισμένη με 3GB GDDR5 στα 1375ΜHz (5.5 GHz effective), ενώ παρουσιάζει σημαντικά αυξημένο bandwidth στα 384 bit (264GB/sec), κάτι που δίνει την δυνατότητα στην AMD να χρησιμοποιήσει λιγότερα ICs σε σχέση με το παρελθόν. Τέλος, με την έλευση της νέας γενιάς δεν θα μπορούσε να λείπει η υποστήριξη του νέου προτύπου PCI-e 3.0 και του αναβαθμισμένου API της Microsoft, DirectX 11.1.
Τα νούμερα που υπόσχεται η AMD για την 7970 είναι άκρως ενθαρρυντικά: 3,79 TFLOPS single-precision floating point, texture fillrate 118.4 Gigatexels ανά δευτερόλεπτο και pixel fillrate περί τα 29,6 GPixel/s ! Όλα αυτά φυσικά σε έναν πυρήνα που καταφέρνει να ενσωματώσει περί τα 4,31 δισεκατομμύρια τρανζιστορ, ενώ στο μέγιστό της η 7970 θα καταναλώσει 250W. Φυσικά, τα 250W είναι το μέγιστο θεωρητικό που μπορεί να καταναλώσει, εντούτοις η AMD βελτίωσε ακόμα περισσότερο την κατανάλωση σε idle μέσω του Zero Core Power: To TDP κυμαίνεται στα 15W με την κατανάλωση να αγγίζει μόλις τα 3W σε μεγάλες idle καταστάσεις!
Φυσικά, 7970 δεν παραλείπει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που αποτελούν στάνταρ πλέον στις σύγχρονες GPUs. Υποστηρίζει Eyefinity μέχρι και 4 οθόνες, Video Codec Engine (VCE) για ταχύτατη μετατροπή αρχείων εικόνας, τρίτης γενιάς UVD (Unified Video Decoder) με υποστήριξη MVC (Multi-view Video Coding) για ομαλή απεικόνιση Blu-Ray 3D με μειωμένο φόρτο στο CPU, καθώς και υποστήριξη Dolby TrueHD & DTS-HD Master Audio με το HDMI στην νεότερη εκδοχή του (HDMI 1.4a) και τον ήχο σε μεγάλα bit-rates για εντυπωσιακές 7.1 ακροάσεις.
Μετά από λίγα εισαγωγικά και μια ανασκόπηση του Tahiti XT που φέρουν όλες οι 7970, ήρθε η ώρα να εξετάσουμε από κοντά αυτή την ιδιαίτερη GPU.
Ξεκινώντας με την συσκευασία, το βαθύ κόκκινο θέμα φροντίζει να αναδείξει την δυναμική της R7970 Lightning, ενώ η MSI φροντίζει να διαφημίσει όλα τα στοιχεία με τα οποία "εξόπλισε" την Lightning, όπως το custom PCB, το TwinFrozr IV, τα Military Class Components και φυσικά το GPU Reactor, πράγματα στα οποία θα αναφερθούμε εκτενέστερα παρακάτω. Ένα διάφανο "παράθυρο" μας δίνει την δυνατότητα να ρίξουμε μια κλεφτή ματιά στο περιεχόμενο, που δεν είναι άλλο από την ίδια την GPU. Βγάζοντας την εσωτερική συσκευασία παρατηρούμε πως η MSI επέλεξε να προστατέψει αρκετά την R7970 Lightning από φθορές κατά την μεταφορά, χρησιμοποιώντας αρκετό συνθετικό αφρό. Σε ένα έξτρα κουτάκι συναντάμε τα συνοδευτικά, τα οποία είναι αρκετά, προσφέροντας 2 PCI-E 6pin to 8pin μετατροπείς αρκετά υψηλής ποιότητας και με sleeving. Τρία καλώδια για την σύνδεση στα voltage measurement points τα οποία θα διευκολύνουν την μέτρηση των τάσεων σε συγκεκριμένα σημεία με την χρήση πολύμετρου, 1 CrossFire Bridge, DVI to VGA adaptor, mini-DP to standard DisplayPort καθώς και τα Quick Start Guide, συνοδευτικό DVD με drivers και το MSI Afterburner καθώς και ένα πιστοποιητικό "Ποιότητας και Σταθερότητας" - δείγμα ότι η συγκεκριμένη κάρτα πέρασε επιτυχώς από το Quality Control της MSI. Δυστυχώς για εμάς όμως, τίποτα από το bundle δεν βρέθηκε στην συσκευασία!
Με την R7970 Lightning εκτός συσκευασίας, ήρθε η ώρα να περάσει από την εξονυχιστική εξέταση του HWBox! Ως κάρτα γραφικών έχει σίγουρα πολλά "eye-candy" στοιχεία, με το κυριότερο εξ αυτών να είναι ο χρωματικός συνδυασμός που υπάρχει στο κάλυμμα του συστήματος ψύξης, με τις κίτρινες λωρίδες να διασπούν την μονοτονία του μαύρου θέματος. Η κάρτα είναι αρκετά εντυπωσιακή από την αρχή, τόσο σε μέγεθος που φτάνει τα 30,5 εκατοστά σε μήκος και τα 13,5 εκατοστά σε ύψος, όσο και σε βάρος το οποίο τονίζει την εξαιρετική ποιότητα κατασκευής της συγκεκριμένης κάρτας.
Ξεκινώντας με το σύστημα ψύξης, να τονίσουμε αρχικά πως είναι η τέταρτη γενιά του δημοφιλούς TwinFrozr που συναντάμε ως επί το πλείστον στις Lightning και Hawk. Το μαύρο-κίτρινο κάλυμμα φροντίζει να βελτιστοποιήσει την ροή του αέρα εντός του TwinFrozr αλλά παράλληλα και να το συγκρατεί σταθερά. Αξίζει να τονίσουμε 3 πράγματα: Πρώτον ότι το κάλυμμα είναι κατασκευασμένο πλήρως από μέταλλο, δεύτερον την καλή ποιότητα βαφής που έχει αλλά και τα ανάγλυφα λογότυπα που είναι σχεδιασμένα πάνω του, και τρίτον το ότι το εξωτερικό κάλυμμα ξεπερνά σε ύψος το PCB, αυξάνοντας κατά 3 εκατοστά το συνολικό ύψος της κάρτας. Προχωρώντας στα ενδότερα του TwinFrozr, βλέπουμε αρχικά τους 2 92mm PWM ανεμιστήρες και οι οποίοι συγκρατούνται πάνω στην αλουμινένια ψύκτρα. Η ψύκτρα περιέχει αρκετά πυκνά πτερύγια και το μέγεθός της ισοφαρίζει σχεδόν το μέγεθος του PCB. Η επαφή με το Tahiti XT γίνεται μέσω χάλκινης επιφάνειας, ενώ τα 5 επίσης χάλκινα heatpipes διαμέτρου 8mm διώχνουν την θερμότητα από τον πυρήνα προς όλη την έκταση της ψύκτρας. Σημειωτέον δε, πως τόσο η επιφάνεια επαφής όσο και τα heatpipes είναι επινικελωμένα και δίνουν άλλη ομορφιά στην κάρτα, καμουφλάροντας την… ακατέργαστη ομορφιά του χαλκού αλλά και προστατεύοντάς τον από την οξείδωση! Ένα έξτρα στοιχείο στην ψύξη είναι η μεταλλική επιφάνεια που καλύπτει τις μνήμες και διάφορα στοιχεία του PCB, επιτρέποντάς του ακόμα καλύτερη ψύξη. Το σύστημα συγκρατείται από τις reference βίδες στήριξης που περιβάλουν τον πυρήνα, και επαρκούν ώστε να το συγκρατήσουν σταθερότατα. Τελευταία σημεία άξια αναφοράς είναι ότι το TwinFrozr έχει σχεδιαστεί κατά τρόπο ώστε να μην παγιδεύεται σκόνη στο εσωτερικό της κάρτας, και πως επίσης είναι ανοιχτού τύπου με την θερμότητα να φεύγει από τα πλάγια της κάρτας και ένα μικρό ποσοστό της από το I/O plate της.
Και μεταφερόμαστε στην ουσία της R7970 Lightning, στο πλήρως custom PCB της. Σαν διάταξη μοιάζει να είναι παρεμφερές με το reference PCB, εντούτοις υπάρχουν κάποια στοιχεία που αρκούν για να κάνουν την διαφορά. Πρώτα απ όλα είναι το μεγαλύτερο μέγεθός της, που επιτρέπει στην Lightning να ενσωματώσει περισσότερες φάσεις τροφοδοσίας, φτάνοντας τις 17 (14+2+1), με τις φάσεις να είναι από χρυσά solid state chokes, ένα από τα στοιχεία του Military Class 3ης γενιάς. Οι φάσεις οδηγούνται από τον γνωστό πλέον ελεγκτή της CHIL, τον οποίο συναντάμε και στα reference PCBs. Τα υπόλοιπα στοιχεία που φιλοξενούνται στο PCB είναι τα CopperMOS, Hi-C πυκνωτές καθώς και οι dark solid πυκνωτές. Για την τροφοδοσία της κάρτας η MSI διάλεξε να υπερκαλύψει τις ενεργειακές απαιτήσεις τις, δίνοντας 2 8pin PCI-E υποδοχές που θα δώσουν 300W + 75W από τον δίαυλο PCI-E, φτάνοντας τα 375W μέγιστο θεωρητικό κατανάλωσης! Παρόλα αυτά, με τις καταναλώσεις των σύγχρονων συστημάτων, ακόμη και με 1 650W τροφοδοτικό θα είστε πλήρως καλυμμένοι, αλλά για multi-GPU setups θα πρέπει να μεταβείτε σε κάτι περισσότερο.
Συνεχίζοντας με το PCB, πάμε στο πρώτο Overclocking στοιχείο της Lightning. Aκριβώς δίπλα από τις υποδοχές για τα CrossFire Bridges βρίσκουμε τον διακόπτη του διπλού BIOS. Οι δυο θέσεις αναγράφονται ξεκάθαρα πάνω στο PCB, με την πρώτη να είναι η “Standard” δίνοντας τους reference χρονισμούς στα 925/1375MHz για πυρήνα και μνήμες αντίστοιχα, ενώ η δεύτερη "LN2" αναφέρεται στο δεύτερο και ξεκλείδωτο BIOS, ανεβάζοντας κατά 15,7% τον πυρήνα στα 1070MHz και τις μνήμες στα 1400MHz (5600 MHz effective), κάτι λιγότερο από 2%.
Το δεύτερο στοιχείο είναι τα τρία voltage check points που υπάρχουν στο πάνω μέρος του Printed Circuit Board (ναι το PCB λέμε!). Εκεί μπορείτε να συνδέσετε το πολύμετρο σας και να λάβετε πιο ακριβείς μετρήσεις για τα V-GPU, V-MEM και V-VDDCI, τα οποία είναι πλήρως παραμετροποιήσημα από το MSI Afterburner. Μέσα από το software επίσης μπορείτε να λάβετε και την θερμοκρασία τόσο του πυρήνα, αλλά επιπλέον και των μνημών και του VRM MOSFET. Τέλος η θέση των check points κρίνεται αρκετά βολική και εύκολα προσβάσιμη, κάτι που θα διευκολύνει τον extreme overclocker.
Τελειώνοντας με την εμπρός πλευρά του PCB, οι μνήμες που χρησιμοποιήθηκαν είναι τα πασίγνωστα Hynix 256MB modules, 12 στο σύνολο τους για να φτάσουν το στάνταρ των 3GB VRAM που προσφέρουν όλες οι 7970, ενώ έχουν προβλεπόμενο rating μέχρι τα 1600MHz και το bus width ανέρχεται στα 384-bit.
Στην πίσω πλευρά του PCB υπάρχει το καλαίσθητο μαύρο backplate, το οποίο όμως υπάρχει περισσότερο για λόγους ομορφιάς παρά ως κάτι ουσιαστικό. Και αυτό είναι πλήρως μεταλλικό και έχει εξαιρετική ματ βαφή, ενώ το λογότυπο "lightning" είναι στραμμένο κατάλληλα ώστε να διακρίνεται σωστά όταν η κάρτα είναι τοποθετημένη σε κάποιο κουτί. Στην δεξιά πλευρά του PCB, όπου το backplate είναι διάτρητο, υπάρχουν τοποθετημένα 8 μπλε LEDs. Οι παρατηρητικοί θα αντιληφθούν ότι είναι τοποθετημένα ακριβώς κάτω από τα VRMs, και φροντίζουν να μας παρέχουν μια έξτρα πληροφορία για τον φόρτο των VRM. Ενδεικτικά, σε idle κατάσταση είναι ενεργοποιημένα μόλις τα 2, ενώ σε πλήρες φόρτο είναι συνήθως τα 7. Υπάρχουν και άλλα 4 LED λειτουργίας, τα οποία αμέσως μετά το POST θα ανάψουν πλήρως ενημερώνοντας μας πως όλα λειτουργούν επαρκώς.
Δεν θα αμελήσουμε να αναφερθούμε στο μεγάλο ατού της Lightning, και αυτό είναι το GPU Reactor. Βρίσκεται τοποθετημένο στο κέντρο του backplate, κάτω από το πλαστικό κάλυμμα που φέρει το λογότυπο της MSI (και ναι, θυμίζει αρκετά το power unit του Iron Man!) . To GPU Reactor είναι ένα επιπρόσθετο PCB, το οποίο φέρει πυκνωτές τανταλίου και θα αναλάβει να φιλτράρει καλύτερα την τάση στον πυρήνα. Το GPU Reactor είναι αφαιρούμενο καθώς συνδέεται με 2 εξά-πινες επαφές, ενώ δυο καλώδια θα αναλάβουν να τροφοδοτήσουν 2 μπλε PCB που φωτίζουν το λογότυπο της MSI (και το οποίο –oopsie- καταστρέψαμε κατά την διάρκεια της φωτογράφησης. Οπότε χρειάζεται προσοχή κατά την αφαίρεσή του). Το GPU Reactor πάντως θα είναι χρήσιμο περισσότερο σε καταστάσεις LN2 OC, καθώς σε aircooled oc μάλλον τα VRMs επαρκούν. Την χρησιμότητά του θα την εξετάσουμε σε επόμενη σελίδα. Πάντως η MSI φρόντισε να το κάνει αφαιρούμενο, καθώς για stock καταστάσεις μπορεί οποιοσδήποτε να το βγάλει εφόσον κάνει το πλάτος της κάρτας να ξεφεύγει από τα όρια των PCI slots.
Τελειώνοντας με την περιγραφή, στο Ι/Ο panel της R7970 Lightning συναντάμε 4(!) miniDisplayPorts και 2 DVI, οι οποίες είναι όμως Single Link και υποστηρίζουν μέγιστη ανάλυση 1920x1200, κάτι που πιθανότατα θα πονοκεφαλιάσει χρήστες με οθόνες υπερυψηλής ανάλυσης που χρησιμοποιούν DVI, καθώς θα χρειαστούν έναν σχετικά ακριβό ενεργό μετατροπέα miniDP to Dual-Link DVi. Πάντως οι 6 συνολικά θύρες είναι ικανές να υποστηρίξουν μέχρι και 6 οθόνες σε Eyefinity, και η Lightning είναι από τις λίγες υλοποιήσεις που μπορούν να επιτύχουν κάτι τέτοιο σε single-GPU κάρτα.
Αρκετά όμως με την περιγραφή, ήρθε η ώρα για μεθοδολογία και δοκιμές!
Είδαμε τι θα πρέπει να περιμένουμε αμέσως μόλις βγάλουμε την MSI R7970 Lightning από την συσκευασία της. Αυτό που απομένει είναι να την τοποθετήσουμε αμέσως στο σύστημα της δοκιμής μας για να δούμε πως τελικά αποδίδει. Ώρα για δοκιμές!
Μετά από προσεκτική μελέτη, διαλέξαμε οκτώ παιχνίδια τα οποία θα testάρουμε σε τρία διαφορετικά σενάρια: Στην χαμηλή ανάλυση των 1280 x 1024 με 2x AA και High Detail Settings όπου ο επεξεργαστής θα παίξει σημαντικό ρόλο, στην πιο ρεαλιστική των 1680 x 1050 με 4x AA και High Detail Settings, όπου το σύστημα θα αξιολογηθεί πιο συνολικά, ενώ τέλος, θα πάρουμε και ένα run στα 1920 x 1080 με full φίλτρα και maxed out settings, όπου εδώ το μεγαλύτερο ρόλο θα παίξει η κάρτα γραφικών. Κάπως έτσι, θα έχουμε μια πλήρη εικόνα για την απόδοση της κάρτας σε οκτώ πολύ διάσημα παιχνίδια:
Ακολούθως θα πάρουμε scores από τέσσερα από τα πιο σημαντικά 3D Benchmarks, το 3D Mark 06, το performance και extreme mode του 3D Mark Vantage, το performance και extreme mode του 3D Mark 11 και τέλος ένα σχετικά δύσκολο run στο Unigine Heaven 2.5. Ακόμα θα δοκιμάσουμε να υπερχρονίσουμε την κάρτα, βρίσκοντας τα μέγιστα ρολόγια με την default τάση πυρήνα, ενώ επίσης δεν θα παραλείψουμε να σας παρουσιάσουμε τα ευρήματά μας σε overclock με αυξημένη vGPU. Βρίσκοντας σταθερές ρυθμίσεις θα σας δείξουμε αν και πόσο αυξάνονται οι επιδόσεις σε κάποια από τα παραπάνω παιχνίδια και benchmarks. Συνοπτικά λοιπόν έχουμε:
Για το όλο εγχείρημα θα χρησιμοποιηθεί ένας αρκετά υπερχρονισμένος Intel Core i5 2500K στα 4500 MHz που θεωρήσαμε ότι είναι ένα αρκετά αντιπροσωπευτικό δείγμα ενός σύγχρονου gaming rig. Παρακάτω θα βρείτε αναλυτικά τα specs του συστήματος της δοκιμής.
Θερμοκρασίες και θόρυβος
Για την λήψη δεδομένων σχετικά με την θερμική και ακουστική συμπεριφορά της κάρτας, χρησιμοποιήσαμε ένα dB Meter με ευαισθησία 30-130 dB το οποίο τοποθετήθηκε στα 10 εκ. μακριά για πιο ρεαλιστικές μετρήσεις, ένα thermometer gun υπερύθρων για την μέτρηση θερμοκρασιών σε διάφορα σημεία της κάρτας, και το Kestrel 2000 με το οποίο μετρήσαμε την θερμοκρασία δωματίου αλλά και την ροή αέρα των ανεμιστήρων (CFM), και το οποίο τοποθετήθηκε 5 εκ. μακριά από τους ανεμιστήρες τις κάρτας. Τέλος, για τις θερμοκρασίες GPU core, Memory και VRM χρησιμοποιήσαμε τα αντίστοιχα δεδομένα που παρέχει το MSI Afterburner, το οποίο είχαμε φροντίσει να βρίσκεται στην πιο πρόσφατη έκδοσή του. Για την εκτέλεση του τεστ χρησιμοποιήσαμε το Unigine Heaven 2.5 αφήνοντας πρώτα να εκτελεστούν 5 πλήρη loops ώστε να έρθει σε ισορροπία η θερμική συμπεριφορά της κάρτας.
DiRT 3
Το DiRT 3 αποτελεί την τρίτη προσθήκη στην επιτυχημένη σειρά Dirt της Colin McRae Rally series, ανεπτυγμένη από την Codemaster. Διαθέτει 100 άγριες διαδρομές και επικές πίστες, νέο career mode, μοντέρνα και κλασικά αμάξια, super buggies, RAID φορτηγά και περισσότερους πραγματικούς σπόνσορες και αστέρες του αθλήματος. Επιπλέον, περιλαμβάνει δυναμικά καιρικά φαινόμενα, ακραίες συνθήκες όπως χιόνι και πάγο, split-screen, party modes, open-world περιοχή και δυνατότητα για uploads στο YouTube. Μην αμελήσουμε να αναφέρουμε και το GymKhana mode όπου δάσκαλός σας θα είναι ο μετρ του sport, Ken Block.
Πάμε λοιπόν να δούμε τι γίνεται, στις επιλεγμένες αναλύσεις, με έναν τίτλο που συχνά βρίσκουμε και bundled στις κάρτες της AMD.
Far Cry 2
Θυμηθείτε 5 χρόνια πριν, όταν το 2004 μαζί με το Half-Life 2 και ένα χρόνο μετά την έκδοση του Doom III, ένα παιχνίδι με το παράξενο όνομα Far Cry από την άγνωστη τότε Γερμανική Crytek κατάφερε να κάνει το "μπαμ", φέρνοντας τη γραφική επανάσταση στα ανοιχτά περιβάλλοντα, κατορθώνοντας να ενθουσιάσει τους PC Gamers ανά τον κόσμο. Όλοι μας θυμόμαστε να περιπλανόμαστε στις παραλίες και στη ζούγκλα των νησιών του Far Cry με κεντρικό ήρωα τον Jack Carver, ο οποίος μας μετέφερε σε εξωτικά μέρη, γεμάτα και με μεταλλαγμένα πειράματα από έναν ανορθόδοξο επιστήμονα.
Αυτά πλέον με το Far Cry 2 αποτελούν παρελθόν. Ο νέος τίτλος της σειράς, φτιαγμένος όχι από την Crytek αλλά από την ίδια τη Ubisoft, χρησιμοποιώντας το καμάρι της που ακούει στο όνομα Dunia Engine (και όχι CryEngine όπως το πρώτο), μας μεταφέρει στις σαβάνες και τα αφιλόξενα περιβάλλοντα της Αφρικής, σε έναν πολύ πιο εξελιγμένο τίτλο από το πρώτο παιχνίδι. Όχι πλέον είναι εντελώς Free Roaming, αλλά η Dunia (η λέξη "κόσμος" στα Αραβικά) στην ουσία έδωσε στους δημιουργούς του παιχνιδιού τη δυνατότητα να φτιάξουν ένα "Grand Theft Auto" στην Αφρική - χωρίς αυτή τη φορά να κυνηγάμε μεταλλαγμένους ή εξωγήινους, αλλά μπαίνοντας στο σώμα διαφορετικών κάθε φορά χαρακτήρων που ο σκοπός τους είναι ένας - να σκοτώσουν τον "Jackal", έναν μεγαλέμπορο όπλων, ο οποίος παίζει σημαντικότατο ρόλο στον εμφύλιο πόλεμο μέσα στον οποίο βρίσκει ο παίχτης τον εαυτό του εμπλεκόμενο.
Μια ίσως και ρεαλιστική άποψη της σημερινής Αφρικής, με το ΑΚ-47 να είναι σύμβολο και τα ματωμένα διαμάντια το νόμισμα - αυτό είναι το Far Cry 2.
Τι να πει κανείς για τα πρώτα αποτελέσματα! Η Sapphire HD 7970 Dual-X δείχνει να είναι ικανή να καταβροχθίσει οτιδήποτε την ταΐσετε! Για να δούμε όμως, θα συνεχιστεί αυτό στα επόμενα benchmarks;
Crysis 2
Ο κόσμος έχει αρχίσει να καταστρέφεται από μια σειρά κλιματικών αλλαγών και η κοινωνία είναι στα πρόθυρα της ολικής κατάρρευσης. Οι εξωγήινοι εισβολείς επέστρεψαν δριμύτεροι από ποτέ με μοναδικό σκοπό τον αφανισμό του ανθρώπινου γένους, αρχίζοντας την προσπάθεια τους από την ολοκληρωτική καταστροφή της πιο εμβληματικής πόλης ανά τον κόσμο. Στη Νέα Υόρκη, οι τρομακτικοί εισβολείς προελαύνουν στους δρόμους της πόλης και ο φόβος από τον εφιάλτη που ζουν τα εκατομμύρια κατοίκων, εξαπλώνεται με αστραπιαία ταχύτητα. Η πόλη είναι σε ένα μόνιμο χάος, οι δρόμοι έχουν γεμίσει συντρίμμια και στον ορίζοντα διακρίνονται μόνο φλεγόμενοι ουρανοξύστες. Αυτή είναι η πραγματικότητα στην Νέα Υόρκη, το έτος 2033.
Ούτε οι παραστρατιωτικές οργανώσεις με την επιβολή του νόμου, αλλά ούτε και οι δυνάμεις της αμερικάνικης στρατιωτικής μηχανής μπορούν να σταθούν ενάντια στους εισβολείς. Για να επιβιώσετε μέσα σε αυτή τη δίνη του θανάτου απαιτείται στρατιωτική τεχνολογία πέρα από οτιδήποτε σύγχρονο έχετε δει ποτέ. Γίνετε ένας Supersoldier, χειριστείτε την στρατιωτική τεχνολογία του μέλλοντος...το Nanosuit 2 και κάντε την ύστατη προσπάθεια για να σώσετε την ανθρωπότητα από την καταστροφή. Αντέχετε;
World in Conflict
Δεν είναι λίγοι αυτοί που αναρωτήθηκαν τι θα συνέβαινε αν όντως οι Σοβιετικοί είχαν πραγματοποιήσει μια επίθεση στις Η.Π.Α., με εισβολή από αέρα και έδαφος. Αρκετοί, όταν σκέφτονται ένα τέτοιο σενάριο μιλάνε για ρίψη χιλιάδων πυρηνικών κεφαλών, οι οποίες θα βύθιζαν τον πλανήτη σε ένα πυρηνικό χειμώνα άνευ προηγουμένου. Το World in Conflict όμως, έχει άλλη άποψη για το πως θα μπορούσε να εξελιχθεί η ιστορία.
Έτσι, οι Σοβιέτ το 1989 έχοντας χάσει σημαντική πολιτική, κοινωνική και οικονομική δύναμη, αποφάσισαν να κάνουν μια μαζική επίθεση στις Η.Π.Α., αναζητώντας την ανάσταση της Σοβιετικής Αυτοκρατορίας μέσω της κατάκτησης του μισητότερου τότε αντιπάλου τους. Ο σκοπός δεν ήταν λοιπόν η εξολόθρευση των Ηνωμένων Πολιτειών με τη χρήση των άπειρων πυρηνικών που διέθετε το Σοβιετικό έθνος, αλλά η αναδιαμόρφωση της Αμερικής σε μια Κομμουνιστική ήπειρο, με σκοπό την παγκόσμια επικράτηση του Κομμουνισμού.
Το World in Conflict λοιπόν, μας μεταφέρει σε αυτό το φανταστικό σενάριο, δίνοντάς μας την ευκαιρία να πολεμήσουμε σε ένα Real Time Strategy game, όχι μόνο με τους Αμερικάνους που προσπαθούν να αποτρέψουν την εισβολή, αλλά και ως τις δυνάμεις του τότε ΝΑΤΟ στο Multiplayer, δίνοντας μια άλλη διάσταση στον τρόπο που ένα παιχνίδι στρατηγικής μας επιτρέπει να ζήσουμε σύγχρονες μάχες. Ο ρεαλισμός είναι άφθονος, τα γραφικά υπέροχα και η δράση ατελείωτη. Ένας από τους καλύτερους τίτλους του 2007, ο οποίος πρόσφατα μάλιστα απέκτησε και το expansion με τον τίτλο Soviet Assault.
F1 2011
F1 2011 - ακόμα ένας επιτυχημένος τίτλος της Codemasters. Αφού η εταιρεία ήρθε σε συμφωνία με τους υπεύθυνους του Formula 1 World Championship, πρόκειται για το πιο ολοκληρωμένο παιχνίδι σχετικά με το κορυφαίο άθλημα του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Όλοι οι οδηγοί είναι εδώ - 12 ομάδες, 24 πιλότοι. 19 διαθέσιμες πίστες, in-game αλλαγή από μέρα σε νύχτα. Αναβαθμισμένο multiplayer mode με υποστήριξη έως 16 παιχτών και δυνατότητα split screen για "κόντρες" δύο ατόμων. Ρεαλιστικές συνθήκες αγώνα, safety car σε περίπτωση ατυχήματος και δυνατότητα πλήρους παραμετροποίησης του μονοθέσιου για να επιτύχετε καλύτερους χρόνους.
S.T.A.L.K.E.R: Call of Pripyat
Όποιος δεν έχει παίξει μέχρι σήμερα έναν τίτλο από αυτούς που ανήκουν στη σειρά S.T.A.L.K.E.R., μάλλον δεν είναι αρκετά "γενναίος" ώστε να μπει για τα καλά στον εναλλακτικό κόσμο του παιχνιδιού-θρύλος πλέον, που έκανε εκατομμύρια gamers να ανατριχιάσουν και να ζήσουν μερικές από τις πιο αξιομνημόνευτες στιγμές σε PC Game. Το S.T.A.L.K.E.R. λοιπόν επέστρεψε και όπως είναι φυσικό, φέρνει μαζί του για ακόμα μια φορά τεχνολογία που σκοπεύει να γονατίσει τα PC μας. Χρησιμοποιώντας όλες τις εξελίξεις στον χώρο των φωτισμών και αρκετά DirectX 11 στοιχεία, το Call of Pripyat μας μεταφέρει στην Ουκρανία με έναν τρόπο τόσο ατμοσφαιρικό, που ενώ μας τρομάζει, καταφέρει και μας μαγνητίζει με μοναδικό και αινιγματικό τρόπο.
Μερικά ενδιαφέροντα αποτελέσματα σε αυτήν την σελίδα. Το F1 2011 δείχνει να "τερματίζει" γύρω στα 120 FPS, πράγμα που δείχνει την αρκετά CPU limited φύση της EGO Engine. Στο S.T.A.L.K.E.R, από την άλλη, και ενώ έχουμε αρκετά υγιή average framerates, παρατηρούμε μεγάλες "βουτιές" που αντικατοπτρίζονται στα minimum FPS. Κανένας λόγος ανησυχίας όμως, καθώς είτε πρόκειται για driver issue είτε για κάτι άλλο, ακόμα και στα 1080p δεν πρόκειται να πέσει το gaming experience. Συνεχίζουμε λοιπόν!
Lost Planet 2
Το Lost Planet 2 αποτελεί τη συνέχεια της δημοφιλούς σειράς δράσης, μετά το Lost Planet(TM): Extreme Condition με πωλήσεις άνω των 2.3 εκατομμυρίων αντίτυπων παγκοσμίως. Το νέο επεισόδιο στην σειρά προσφέρει μια εντυπωσιακή επιστροφή στο μυστηριώδη πλανήτη E.D.N III και την ευκαιρία να καθορίσετε την αβέβαιη μοίρα της ανθρωπότητας. Μια δεκαετία έχει περάσει από τα γεγονότα του πρώτου παιχνιδιού και η όψη του E.D.N. III έχει αλλάξει δραματικά. Η επιχείρηση terraforming για μορφοποίηση του πλανήτη έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και οι πάγοι έχουν αρχίσει να λιώνουν δίνοντας τη θέση τους σε κατάφυτες τροπικές ζούγκλες και αφιλόξενες ερήμους. Οδηγήστε τον χαρακτήρα σας σε 6 αλληλένδετα επεισόδια, δημιουργώντας μια μοναδική διαδραστική εμπειρία η οποία αλλάζει ανάλογα με τις πράξεις σας. Η εξέλιξη της πλοκής εξαρτάται από την προοπτική του καθενός με λίγα λόγια. Πέρα από το single player mode, το Lost Planet 2 έχει ρίξει μεγάλο βάρος στα multiplayer modes. Οι μυημένοι Lostplanetάδες θα χαρούν με την επιστροφή του ειδικού γάντζου, που έκανε το gameplay του Lost Planet μια πραγματική τρισδιάστατη εμπειρία.
H.A.W.X. 2
Πέρα από το H.A.W.X. 1 έχουμε πραγματικά πολύ καιρό να δούμε τίτλους που να αφοσιώνονται στις αερομαχίες μεταξύ των μοντέρνων πολεμικών αεροσκαφών. Από τότε που η Novalogic τα "παράτησε", φαίνεται πως το είδος των διασκεδαστικών air combat flight sims χάθηκε, με μόνο το Ace Combat να μένει ως "σοβαρός" εκπρόσωπός του. Αυτοί που δεν ήθελαν να μπλέξουν με το ρεαλισμό των IL2-Sturmovik και του Jane's F16, απλά θα έπρεπε να αρκεστούν σε παλαιότερους τίτλους. Όχι πια όμως - το H.A.W.X 2 ήρθε για να μας φέρει σε ένα εντελώς νέο επίπεδο. Με αυτόν τον τίτλο, ο Tom Clancy κατάφερε να "ξυπνήσει" από τον ύπνο ένα είδος παιχνιδιού ξεχασμένο και να το κάνει τόσο όμορφο, που όχι μόνο οι οπαδοί του, αλλά και αρκετοί νέοι Gamers μπήκαν στον πειρασμό να το δοκιμάσουν. Το παιχνίδι είναι πραγματικά γεμάτο με δράση - ο χρήστης μπορεί να ελέγξει ένα από τα 49 διαθέσιμα αεροπλάνα που έχει το H.A.W.X 2 στη συλλογή του, να πετάξει πάνω από εντυπωσιακά αναπαραστημένες πόλεις και περιβάλλοντα, καθώς και να εμπλακεί σε πανέμορφες αερομαχίες, δίνοντας ταυτόχρονα και εντολές στους συμμάχους του, όπως έκανε περίπου και στους τίτλους της σειράς Ghost Recon.
Οι αερομαχίες θεωρούνταν από πολλούς ένα ξεπερασμένο είδος παιχνιδιών. Επανήλθαν με το πρώτο HAWX και έγιναν ακόμα πιο συναρπαστικές με το HAWX 2.
3D Mark & Unigine Heaven
3DMark06 με τα graphic tests να αποκτούν HDR Rendering, Shadow Mapping, HDR Refraction, HDR Reflection, Depth Fog, Strauss Lighting Model και πολλά ακόμα νέα (τότε) εφέ. 3DMark Vantage με DirectX 10 και PhysX στο διασημότερο mode του (Performance). 3DMark11 με DirectX 11, tesselation και ιδιαίτερα απαιτητικό multi-threading και τέλος ο πρωτεργάτης τους DirectX 11 benchmarking, Unigine Heaven με τις προχωρημένες τεχνικές occlusion και τα πολλά υποστηριζόμενα APIs. Η παραπάνω τετράδα, είναι αναμφίβολα η αφρόκρεμα της σύγχρονης 3D Bench σκηνής και χωρίς να είναι πανάκεια, σίγουρα δίνει ένα πολύ καλό στίγμα για το ποιόν κάθε νέας κάρτας γραφικών. Πάμε λοιπόν να πάρουμε μια γεύση από τις επιδόσεις που θα δούμε, με την κάρτα, out-of-the-box.
Δυνατά τα αποτελέσματα στα μετροπρογράμματα μας, εντούτοις όχι αρκετά ώστε να αναδείξουν την HD 7970 ως την πιο δυνατή Single GPU κάρτα του πλανήτη. Οι λόγοι που συμβαίνουν είναι δυο: Αρχικά ο ανταγωνιστής, η GTX 680, έχει στην διάθεσή του έναν καλύτερο Tesselator, και αυτό φαίνεται κυρίως στο 3D Mark 11. Αφεταίρου, ο ίδιος ανταγωνιστής έχει αρκετά υψηλότερο core clock- οπότε δεν μιλάμε για μια δίκαια σύγκριση.
Τι θα συμβεί όμως όταν ανεβάσουμε τα ακόμα περισσότερο ρολόγια της MSI R7970 Lightning; Η απάντηση στην σελίδα που ακολουθεί!
Ένα από τα πράγματα που "βροντοφωνάζει" η R7970 Lightning είναι το OC potential της. Και αυτό οφείλεται στο γεγονός πως η MSI φρόντισε να ενσωματώσει στην συγκεκριμένη κάρτα όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που επιτρέπουν το overclocking, από το custom PCB μέχρι τα voltage measurement points.
Για να υποστηριχτεί όμως σωστά η συγκεκριμένη υλοποίηση, χρειάζεται και το κατάλληλο software, που στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι άλλο από το πασίγνωστο Afterburner. Ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό που υπάρχει στο συγκεκριμένο utility είναι πως έχει την δυνατότητα να αναγνωρίσει και να εκμεταλλευτεί πλήρως την R7970 Lightning, διαβάζοντας σωστά τις πληροφορίες που παρέχει το BIOS της κάρτας. Ενδεικτικά, σε σχέση με μια reference 7970 έχει την δυνατότητα by default να δώσει παραπάνω τάση και χρονισμό στον πυρήνα -μέχρι όμως ένα συγκεκριμένο σημείο- αλλά και την ανάγνωση των readings που παίρνει από τους αισθητήρες θερμοκρασιών στις μνήμες και στα VRM.
Και λέμε μέχρι ενός σημείου, καθώς η μέγιστη V-GPU είναι τα 1,350V, 50mV παραπάνω σε εν αντιθέσει με μια refercence 7970, ενώ το ίδιο συμβαίνει και για το coreclock. Από την άλλη, η μνήμες δείχνουν να φτάνουν μέχρι τα 1600MHz που είναι και το official spec τους. Παρόλα αυτά, είναι δυνατή η αύξηση των επιτρεπτών ορίων μέσω ενός (γνωστού) tweak, στο οποίο όμως θα αναφερθούμε παρακάτω καθώς τα προς το παρόν μας ενδιαφέρει το o/c με αέρα.
Πριν ξεκινήσουμε, και έχοντας την συγκεκριμένη κάρτα να μας εξάπτει το ενδιαφέρον για το oc potential της, θα πούμε πως το σκεπτικό ήταν να βγάλουμε τα καλύτερα δυνατά και stable runs, αρχικά με την stock και έπειτα με ανεβασμένη V-GPU, και στο τέλος θα αποφασίσουμε ποιοι είναι οι πιο ασφαλείς και λογικοί υπερχρονισμοί ανάλογα με την περίπτωση. Ένα στοιχείο που παρατηρήσαμε είναι πως ένα stable run του 3D Mark 11 μπορεί να βγει με καλύτερο clock εν αντιθέσει με το καλύτερο run του Unigine Heaven, καθώς το τελευταίο έφερνε την κάρτα πιο γρήγορα στα όριά της. Συνεπώς τα παρακάτω runs έγιναν με –ελαφρώς- διαφορετικά ρολόγια. Επίσης, δεν είδαμε κέρδος χρονίζοντας τις μνήμες περισσότερο από τα 1500MHz, οπότε κατά τη διάρκεια των δοκιμών παρέμειναν σε αυτό τον χρονισμό.
Ξεκινάμε λοιπόν με το μέγιστο overclock χωρίς να πειράξουμε την V-GPU. Τα Performance και Extreme presets του 3D Mark 11 βγήκαν με άνεση στα 1170MHz (+9,3%), για τις υπόλοιπες εφαρμογές όμως πέσαμε 20MHz παρακάτω, στα 1150MHz (+7,4%). Αντιπαραβάλλοντας την Sapphire HD 7970 που χρησιμοποιούσε –σχεδόν- reference PCB, μιλάμε αυτομάτως για ένα minimum κέρδος των 50MHz. Τα παραπάνω αποτελέσματα μας οδηγούν στο συμπέρασμα πως ήδη το Tahity XT μπορεί να "ανέβει" πιο καλά σε ένα custom PCB, όμως παρατηρούμε ένα οριακό κέρδος σε σχέση με τα 1100MHz της Sapphire HD 7970, κατά μόλις 4,5%.
Ανεβάζοντας την V-GPU στα 1350mV, τα 3D Mark 11 runs βγήκαν στα 1270MHz (+18,7%), χαρίζοντάς ένα από τα καλύτερα runs σε air-cooled 7970, ενώ για τα υπόλοιπα benchmarks πέσαμε στα 1250MHz, καθώς τα artifacts ήταν αρκετά έντονα σε παραπάνω χρονισμό. Παρόλα αυτά, τα +80ΜHz (+6,8%) από το stock clock δεν μας δικαίωσαν απόλυτα, καθότι η θερμοκρασία στον πυρήνα έφτασε ακόμα και τους 96 βαθμούς Κελσίου σε 100% fan speed κατά την διάρκεια του Crysis 2! Κάπου εκεί αντιλαμβανόμαστε πως τα 1.35V "πέφτουν βαριά" για το TwinFrozr IV το οποίο εξάντλησε τα όριά του, ενώ σαν safe clock θα προτείναμε τα 1230ΜΗz με αρκετά όμως υψηλές θερμοκρασίες.
Συμπερασματικά; Η R7970 Lightning είναι ένας αρκετά καλός overclocker, όμως για να το διαπιστώσουμε αυτό θα χρειαστεί να την βάλουμε σε θερμοκρασίες υπό του μηδενός!
Overclocking Scaling σε Benchmarks
Overclocking Scaling σε Games
Όπως φαντάζεστε μιλάμε για την έκδοση flagship τις MSI που κατασκευάζεται από κορυφαία υλικά αντοχής απευθυνόμενη στον high end gamer αλλά ας μην κρυβόμαστε, κυρίως απευθύνεται στην κοινότητα των extreme overclockers για χρήση σε θερμοκρασίες υπό του μηδενός με την χρήση υγρού αζώτου.
Έτσι κι εμείς σαν τίμιοι και σωστοί overclockers την "ντύσαμε" και την περιποιηθήκαμε καταλλήλως για ένα σύντομο LN2 session.
Το setup που χρησιμοποιήσαμε για τις δοκιμές μας ήταν το εξής:
Intel Core i7 3930K
ASUS Rampage IV Extreme
G.Skill Quad Kit 16GB 2400MHz
MSI HD 7970 Lightning
Corsair AX1200 Gold
Ο σκοπός μας ήταν να δοκιμαστεί σε θερμοκρασία -100c και να τρέξουμε τα γνωστά μετροπρογράμματα της Futuremark 3DMark 11 και 3DMark Vantage, σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συχνότητα με λογική χρήση του vgpu.
Τα πάντα ήταν έτοιμα, η μόνωση τελείωσε, το κάνιστρο πήρε την θέση του πάνω στην κάρτα και η μπουκάλα μας γεμάτη και έτοιμη για δράση.
Όταν παγώνουμε για πρώτη φορά μια κάρτα, η μεθοδολογία έχει πάντα ως εξής: πρώτα δίνουμε ένα εύλογο vgpu πχ. 1.4v και ξεκινάμε να παγώνουμε σιγά σιγά για να βρούμε τα cold bug και cold boot της εκάστοτε κάρτας. Για μεγάλη μας έκπληξη δυστυχώς ανακαλύψαμε ότι στην συγκεκριμένη κάρτα το cold bug χτύπησε πολύ νωρίς, μόλις στους -40c :(
Αυτό είναι το χειρότερο που μπορεί να τύχει σε κάποιον overclocker, γιατί όπως καταλαβαίνετε δεν υπάρχει δυνατότητα για μεγάλη αύξηση του vgpu και έτσι λοιπόν ο υπερχρονισμός της κάρτας περιορίζεται πάρα πολύ!
Μετά από πολύ κόπο και ιδρώτα το μόνο που καταφέραμε ήταν να βγάλουμε ένα σωστό 3DMark 11 σε συχνότητες 1450/1850 με 1.4vgpu και 1.7vmem στους -40c. Όταν λέμε "σωστό" εννοούμε ότι επειδή όπως αναφέραμε η κάρτα μας είχε cold bug από πολύ χαμηλά, η λειτουργία της επηρεάζετε πάρα πολύ εύκολα ακόμα και αν για λίγο χτυπήσει το bug την ώρα που τρέχει το bench. Τα frames "χαλάνε" και το σκορ δεν ανταποκρίνεται στις συχνότητες λειτουργίας της κάρτας, για αυτό λέμε αν έχετε ακούσει και την έκφραση "bugαρισμένο".
Δεν χρειάζονται όμως άλλες συστάσεις για τα περί bug και σας παραθέτουμε το αποτέλεσμα!
Επίσης πρέπει να αναφέρουμε ότι το γεγονός αυτό (του τόσου χαμηλού cold bug) είναι αρκετά σπάνιο και μεμονωμένο θα λέγαμε, γιατί υπάρχουν πάρα πολλοί χρήστες που έχουν ακριβώς την ίδια κάρτα και μπορούν να "παίζουν" επιτυχώς στους -150 χωρίς απολύτως κανένα πρόβλημα!
Ας αφήσουμε όμως τα λόγια και ας απολαύσουμε μερικές φωτογραφίες από την κάρτα και το setup εν ώρα δράσης.
Είδαμε πως αποδίδει η R7970 Lightning σε παιχνίδια και benchmarks, είδαμε το overclocking potential της τόσο σε αέρα όσο και σε υγρό άζωτο, ήρθε η ώρα να επιστρέψουμε στα βασικά και να εξετάσουμε το ιδιαίτερο σύστημα ψύξης της, που ακούει στο όνομα TwinFrozr IV.
Το TwinFrozr IV δεν ήρθε για να εφεύρει ξανά τον τροχό, καθώς βασίζεται σε βασικές αρχές και στοιχεία τα οποία συναντήσαμε τόσο σε παλαιότερες γενιές του όσο και σε άλλα παρόμοια συστήματα ψύξης , όπως το Dual-X της Sapphire. Εν τέλει, αυτό που απομένει είναι να εξετάσουμε την συνολική εικόνα και απόδοση του TwinFrozr IV.
Πρώτη θετική εντύπωση ήταν αναμφίβολα η ποιότητα κατασκευής που υπάρχει στο συγκεκριμένο σύστημα ψύξης. Η αίσθηση που προσδίδει στην κάρτα η μειωμένη χρήση πλαστικών και τα στιβαρά κομμάτια μετάλλου καθώς και το νικελωμένο φινίρισμα είναι στοιχεία ικανά να κάνουν την διαφορά. Κάτι που ξεχώρισε και φάνηκε κατά τη διάρκεια των δοκιμών μας, είναι πως το TwinFozr IV φέρει ειδική σχεδίαση ώστε να μην παγιδεύεται σκόνη εντός του εσωτερικού της κάρτας, κάτι που σημαίνει ότι δεν χρήζει ιδιαίτερης συντήρησης με την πάροδο του χρόνου. Χαρακτηριστικά να αναφέρω πως μετά το τέλος των δοκιμών και ενώ η κάρτα έπαιρνε τον δρόμο πίσω στην συσκευασία της, στο backplate υπήρχε αρκετή σκόνη, ενώ η μεριά των ανεμιστήρων διατηρήθηκε σαν καινούρια!
Thermals
Πάμε να επικεντρωθούμε όμως στην βασική απόδοση του TwinFrozr IV, έχοντας φυσικά κατά νου το πώς απέδωσε το Dual-X που είδαμε σε προηγούμενά μας review (λινκ 1, λινκ2). Ξεκινώντας από το κυριότερο όλων, την θερμική συμπεριφορά, τα πράγματα είναι απολύτως λογικά όσον αφορά τις εργοστασιακές συχνότητες (1070/1400ΜHz). Οι θερμοκρασίες σε αδράνεια κινήθηκαν σε φυσιολογικά επίπεδα, αλλά σε αυτό συμβάλλουν και τα ρολόγια που φροντίζει να "ρίξει" ο driver σε idle (150/300ΜHz). Οπότε μετακινούμαστε σε πλήρες φόρτο, όπου συλλέξαμε δεδομένα από διάφορα benchmarks και παιχνίδια. Κατά τη διάρκεια παιχνιδιών οι θερμοκρασίες κινήθηκαν σε απολύτως φυσιολογικά επίπεδα, περίπου στους 60 βαθμούς κελσίου, ενώ όταν ζορίσαμε περισσότερο την κάρτα η θερμοκρασία "σκαρφάλωσε" στους 70 βαθμούς, αρκετά λογική συμπεριφορά για μια υπερχρονισμένη κάρτα, ενώ δίνει και το περιθώριο για παραπάνω O/C. Βέβαια σε αυτήν την περίπτωση τα πράγματα στενεύουν όπως είδαμε και νωρίτερα, καθώς τα παραπάνω Volts είναι αρκετά να ζεστάνουν αρκετά τον πυρήνα, σε σημείο που σε πλήρες stress testing είδαμε ακόμα και 95 βαθμούς, μη αποδεκτή θερμοκρασία για σενάριο χρήσης "24/7", γιʼ αυτό και προτείναμε χαμηλότερα ρολόγια.
Παρακάτω ακολουθούν τα γραφήματα θερμοκρασιών που λάβαμε από την R7970 Lightning. Τρέξαμε 5 καθαρά loops το Unigine, αφήσαμε το MSI Afterburner να δημιουργήσει τα δικά του γραφήματα και ταυτόχρονα σημαδέψαμε με το πιστόλι-θερμόμετρο διάφορα σημεία της κάρτας, ώστε να κατανοήσουμε πλήρως πως αποδίδει το TwinFrozr IV.
Acoustics
Ένα σημείο που επικεντρώνονται οι ολοένα και περισσότεροι αγοραστές είναι αυτό του θορύβου. Κακά τα ψέματα, κάτι τέτοιο το επιτρέπει η σημερινή τεχνολογία καθώς οι ανεμιστήρες έχουν αναπτυχθεί και γίνονται ολοένα πιο αποδοτικοί με λιγότερο θόρυβο, αλλά και τα ίδια τα GPU cores έχουν γίνει πιο power efficient από ποτέ, οπότε δεν υπάρχει και ιδιαίτερος λόγος τα συστήματα ψύξης να είναι θορυβώδη.
Ξεκινώντας με την idle κατάσταση, και με minimum RPM στο 30%, ο θόρυβος ήταν αρκετά ανεκτός σε βαθμό χαμηλότερο "ψίθυρου" και δεν πρόκειται να ενοχλήσει. Όμως κατά το Load τα επίπεδα του θορύβου που παρήγαγε η R7970 Lightning, δεν ήταν και τα καλύτερα δυνατά. Το προφίλ που έχει επιλέξει η MSI είναι αρκετά επιθετικό, όμως αυτό έχει και τον αντίκτυπό του, καθώς οι ίδιοι οι ανεμιστήρες δεν είναι και οι πλέον ήσυχοι. Έτσι σε τυπικό gaming οι ανεμιστήρες στροφάρουν γύρω στο 60% και ο θόρυβος, αν και δεν είναι ενοχλητικός, είναι υπαρκτός και ξεπερνά τα επίπεδα που συναντήσαμε στο Dual-X της Sapphire. Επιπλέον, στο δυνατό stress test με το Unigine Heaven και το MSI Kombustor, είδαμε ακόμη και 100% περιστροφή των ανεμιστήρων, με τον θόρυβο να είναι έντονο. Ακραίο σενάριο συμπεριφοράς, αξίζει να το αναφέρουμε.
Συμπερασματικά λοιπόν, ο σχετικά υψηλός θόρυβος που παράγουν οι ανεμιστήρες του TwinFrozr IV , εξαιτίας του προφίλ περιστροφής των ανεμιστήρων, οπότε η Lightning δεν δικαιούται το βραβείο “Silence” του HwBox! Παρόλα αυτά, μέσα από το MSI Afterburner έχετε την δυνατότητα να δημιουργήσετε τα δικά σας προφίλ περιστροφής ανεμιστήρων, και με λίγο πειραματισμό μπορείτε να το φέρετε στα μέτρα σας, με κάποιον αντίκτυπο όμως και στις θερμοκρασίες. Παρακάτω ακολουθεί ο συγκεντρωτικός πίνακας με τα επίπεδα θορύβου και CFM που λάβαμε από την R7970 Lightning.
Φτάσαμε αισίως στο τέλος ενός ακόμη review από το HWBox! Ένα τόσο ιδιαίτερο κομμάτι hardware έφτασε στα όρια του, και βάση των αποτελεσμάτων που λάβαμε, ήρθε η ώρα να διατυπώσουμε τα συμπεράσματά μας.
Μία 7970; Σίγουρα. Η R7970 Lightning δεν μπορεί να κρύψει τις ρίζες της, όχι πως αυτό είναι κακό, καθώς οι "περγαμηνές" που φέρει το Tahiti XT είναι άξιες σεβασμού. Άλλη μια 7970; Σίγουρα όχι! Ας αιτιολογήσουμε τα συμπεράσματά μας.
Performance (10-Performance award):
Technologies (10): Κοιτώντας το PCB της R7970 Lightning, τόσο με την custom σχεδίασή του, τα Military Class Components αλλά και με όλα τα "καλούδια" που προσφέρει στον Overclocker είναι κάτι που το συναντάμε μόνο σε εξειδικευμένο hardware, και η Lightning είναι ένα από αυτά. Θετικό στοιχείο αποτελεί και το GPU Reactor, το οποίο όμως από άποψης απόδοσης δεν έχει να προσφέρει σημαντικά πράγματα, αλλά η ύπαρξη του δεν ενοχλεί σε κανένα βαθμό.
Extra Technologies (9,5): Σημείο ενδιαφέροντος είναι σίγουρα η εξαιρετική ποιότητα κατασκευής της κάρτας, που δύσκολα θα συναντήσει κανείς. To backplate είναι δυνατό έξτρα, το TwinFrozr IV είναι αρκετά ικανοποιητικό, αλλά λίγοι πόντοι χάνονται στα επίπεδα θορύβου. To bundle της κάρτας είναι ικανοποιητικό, χωρίς να περιέχει το κάτι έξτρα εκτός από τα sleeved καλώδια τροφοδοσίας, που όμως μπορεί να μείνουν και αχρείαστα.
Price (7,5): Φυσικά, μια τέτοια κάρτα απαιτεί και το αντίστοιχο αντίτιμο που πρέπει να καταβληθεί. Η τιμή που ξεκινά από τα 550? είναι σίγουρα "τσουχτερή", χωρίς όμως οποιαδήποτε διάθεση για… "εξομάλυνση" δεν θα λέγαμε πως είναι και δυσβάσταχτη, πάντα σε σχέση με τις υπόλοιπες υλοποιήσεις.
Sexy Looks Award: Ένα από τα κυριότερα στοιχεία που διαθέτει η συγκεκριμένη GPU, και λείπει από τον ανταγωνισμό, είναι αναμφίβολα το “WOW factor”. Ένας παράγοντας που κάνει τον οποιοδήποτε να… χαζεύει την R7970 Lightning ακόμα και όταν είναι εκτός κουτιού! Η αισθητική της, η ποιότητα κατασκευής της, το φωτιζόμενο Lightning shield της (έστω και αν πρακτικά δεν είναι και ιδιαίτερα χρήσιμο) είναι μερικά στοιχεία που της δίνουν αρκετά bonus points, χαρίζοντάς της το ξεχωριστό “Sexy Looks” βραβείο.
Final thoughts: Η R7970 Lightning είναι σίγουρα η πιο εντυπωσιακή 7970 που πέρασε από το HwBox labs! Το γενικό feeling και εντυπώσεις που μας άφησε είναι αρκετά θετικές. Μερικά σημεία θα χρειάζονταν βελτίωση, όπως για παράδειγμα ο θόρυβος, αλλά αυτό δεν ρίχνει την συνολική, εντυπωσιακή ομολογουμένως, εικόνα της κάρτας. Ρεαλιστικά κοιτώντας την κατάσταση όμως, για απαιτητικό gaming οποιαδήποτε 7970 αρκεί. Για τον enthusiast και τον overclocker, όπου μετράνε αρκετά έξτρα στοιχεία, η R7970 Lightning δεν θεωρείται απρόσιτη! Αν διαθέτετε τα παραπάνω…”??” που ζητάει τότε αναμφίβολα θα αποκτήσετε μια εντυπωσιακή GPU. Αν από την άλλη είστε overclocker, τότε η Lightning είναι το απόλυτο εργαλείο για εσάς.
Μέχρι την επόμενη φορά, stay HwBoxed!
Από την άλλη όμως, υπάρχει και ένας ιδιαίτερος παίκτης που σε κάθε νέα γενιά GPU έρχεται για να ξεχωρίσει από την κοινοτυπία των υπολοίπων, να κάνει την διαφορά, και να κερδίσει μια ξεχωριστή θέση στην υπόληψη των απανταχού enthusiasts. Είχαμε την ευκαιρία να την δούμε από κοντά στην Cebit 2012. Την περιμέναμε με ενθουσιασμό. Ο… "κεραυνός" της MSI ήρθε για να χτυπήσει μια ακόμα φορά.
MSI R7970 Lightning λοιπόν! Με… "όνομα βαρύ, σαν ιστορία", με την "στόφα του πρωταθλητή" και αρκετά “killer features” όπως το full custom PCB και το TwinFrozr IV, η ιδιαίτερη R7970 Lightning κατέφτασε στα χέρια μας! Την υποβάλαμε σε όλα τα εξαντλητικά τεστ, σε θερμοκρασίες υπέρ και υπό του μηδενός. Το μόνο που μένει να απαντηθεί είναι αν τελικά αξίζει το στέμμα και το θρόνο του …βασιλιά. Η απάντηση στις σελίδες που ακολουθούν!
Specifications | |
: GPU : | AMD Radeon 7970 (Tahiti XT) |
: GPU freq. : | 1070/1400 MHz (O/C) |
: Memory : | Hynix 3GB GDDR5 |
: Memory freq. : | 1425MHz |
: Cooler : | 5 heatpipes & 2 x 92mm fans |
: PSU needed : | 650watt, 2 x 8Pin |
: Video out : | 2 x Single-Link DVI 4 x Mini-DisplayPort 1.2 |
: Dimensions : | 305 x 135 x 40mm |
: Accessories : | CrossFire™ Bridge 2 x 8 Pin to Molex Power Cable DVI to HDMI Adapter Mini-DP to DP Cable 3 x V-Check Point cable |
Εδώ και πολύ καιρό ήταν γνωστό πως η νέα γενιά GPUs της AMD θα ανήκει στην οικογένεια των “Southern Islands”. Κατά παράδοση, πλέον, η AMD φροντίζει να ονοματολογεί τις αρχιτεκτονικές της με ονόματα παρά με κωδικούς αριθμούς. Στην νέα λοιπόν αρχιτεκτονική, φρόντισε να τιμήσει διάφορα εξωτικά νησιά, ένα εκ των οποίων είναι και η Ταϊτή (Tahiti). Ο πυρήνας Tahiti XT που φέρει η 7970 αποτελεί την πλήρεστερη έκδοση του Tahiti σε σχέση με την πιο λιτή που ενσωματώνει η "μικρή αδερφή" 7950.
Πιο αναλυτικά, το Tahiti XT έρχεται με 2048 stream processors οι οποίοι κάνουν χρήση της νέας αρχιτεκτονικής GCN (Graphics Core Next). Επίσης η 7970 χρησιμοποιεί 128 texture units και 32 ROPs, ενώ παράλληλα ο πυρήνας χρονίζεται by default στα 925MHz. Όσον αφορά την RAM, έρχεται εξοπλισμένη με 3GB GDDR5 στα 1375ΜHz (5.5 GHz effective), ενώ παρουσιάζει σημαντικά αυξημένο bandwidth στα 384 bit (264GB/sec), κάτι που δίνει την δυνατότητα στην AMD να χρησιμοποιήσει λιγότερα ICs σε σχέση με το παρελθόν. Τέλος, με την έλευση της νέας γενιάς δεν θα μπορούσε να λείπει η υποστήριξη του νέου προτύπου PCI-e 3.0 και του αναβαθμισμένου API της Microsoft, DirectX 11.1.
 |  |
 |  |
Τα νούμερα που υπόσχεται η AMD για την 7970 είναι άκρως ενθαρρυντικά: 3,79 TFLOPS single-precision floating point, texture fillrate 118.4 Gigatexels ανά δευτερόλεπτο και pixel fillrate περί τα 29,6 GPixel/s ! Όλα αυτά φυσικά σε έναν πυρήνα που καταφέρνει να ενσωματώσει περί τα 4,31 δισεκατομμύρια τρανζιστορ, ενώ στο μέγιστό της η 7970 θα καταναλώσει 250W. Φυσικά, τα 250W είναι το μέγιστο θεωρητικό που μπορεί να καταναλώσει, εντούτοις η AMD βελτίωσε ακόμα περισσότερο την κατανάλωση σε idle μέσω του Zero Core Power: To TDP κυμαίνεται στα 15W με την κατανάλωση να αγγίζει μόλις τα 3W σε μεγάλες idle καταστάσεις!
Φυσικά, 7970 δεν παραλείπει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που αποτελούν στάνταρ πλέον στις σύγχρονες GPUs. Υποστηρίζει Eyefinity μέχρι και 4 οθόνες, Video Codec Engine (VCE) για ταχύτατη μετατροπή αρχείων εικόνας, τρίτης γενιάς UVD (Unified Video Decoder) με υποστήριξη MVC (Multi-view Video Coding) για ομαλή απεικόνιση Blu-Ray 3D με μειωμένο φόρτο στο CPU, καθώς και υποστήριξη Dolby TrueHD & DTS-HD Master Audio με το HDMI στην νεότερη εκδοχή του (HDMI 1.4a) και τον ήχο σε μεγάλα bit-rates για εντυπωσιακές 7.1 ακροάσεις.
Μετά από λίγα εισαγωγικά και μια ανασκόπηση του Tahiti XT που φέρουν όλες οι 7970, ήρθε η ώρα να εξετάσουμε από κοντά αυτή την ιδιαίτερη GPU.
Ξεκινώντας με την συσκευασία, το βαθύ κόκκινο θέμα φροντίζει να αναδείξει την δυναμική της R7970 Lightning, ενώ η MSI φροντίζει να διαφημίσει όλα τα στοιχεία με τα οποία "εξόπλισε" την Lightning, όπως το custom PCB, το TwinFrozr IV, τα Military Class Components και φυσικά το GPU Reactor, πράγματα στα οποία θα αναφερθούμε εκτενέστερα παρακάτω. Ένα διάφανο "παράθυρο" μας δίνει την δυνατότητα να ρίξουμε μια κλεφτή ματιά στο περιεχόμενο, που δεν είναι άλλο από την ίδια την GPU. Βγάζοντας την εσωτερική συσκευασία παρατηρούμε πως η MSI επέλεξε να προστατέψει αρκετά την R7970 Lightning από φθορές κατά την μεταφορά, χρησιμοποιώντας αρκετό συνθετικό αφρό. Σε ένα έξτρα κουτάκι συναντάμε τα συνοδευτικά, τα οποία είναι αρκετά, προσφέροντας 2 PCI-E 6pin to 8pin μετατροπείς αρκετά υψηλής ποιότητας και με sleeving. Τρία καλώδια για την σύνδεση στα voltage measurement points τα οποία θα διευκολύνουν την μέτρηση των τάσεων σε συγκεκριμένα σημεία με την χρήση πολύμετρου, 1 CrossFire Bridge, DVI to VGA adaptor, mini-DP to standard DisplayPort καθώς και τα Quick Start Guide, συνοδευτικό DVD με drivers και το MSI Afterburner καθώς και ένα πιστοποιητικό "Ποιότητας και Σταθερότητας" - δείγμα ότι η συγκεκριμένη κάρτα πέρασε επιτυχώς από το Quality Control της MSI. Δυστυχώς για εμάς όμως, τίποτα από το bundle δεν βρέθηκε στην συσκευασία!
Με την R7970 Lightning εκτός συσκευασίας, ήρθε η ώρα να περάσει από την εξονυχιστική εξέταση του HWBox! Ως κάρτα γραφικών έχει σίγουρα πολλά "eye-candy" στοιχεία, με το κυριότερο εξ αυτών να είναι ο χρωματικός συνδυασμός που υπάρχει στο κάλυμμα του συστήματος ψύξης, με τις κίτρινες λωρίδες να διασπούν την μονοτονία του μαύρου θέματος. Η κάρτα είναι αρκετά εντυπωσιακή από την αρχή, τόσο σε μέγεθος που φτάνει τα 30,5 εκατοστά σε μήκος και τα 13,5 εκατοστά σε ύψος, όσο και σε βάρος το οποίο τονίζει την εξαιρετική ποιότητα κατασκευής της συγκεκριμένης κάρτας.
Ξεκινώντας με το σύστημα ψύξης, να τονίσουμε αρχικά πως είναι η τέταρτη γενιά του δημοφιλούς TwinFrozr που συναντάμε ως επί το πλείστον στις Lightning και Hawk. Το μαύρο-κίτρινο κάλυμμα φροντίζει να βελτιστοποιήσει την ροή του αέρα εντός του TwinFrozr αλλά παράλληλα και να το συγκρατεί σταθερά. Αξίζει να τονίσουμε 3 πράγματα: Πρώτον ότι το κάλυμμα είναι κατασκευασμένο πλήρως από μέταλλο, δεύτερον την καλή ποιότητα βαφής που έχει αλλά και τα ανάγλυφα λογότυπα που είναι σχεδιασμένα πάνω του, και τρίτον το ότι το εξωτερικό κάλυμμα ξεπερνά σε ύψος το PCB, αυξάνοντας κατά 3 εκατοστά το συνολικό ύψος της κάρτας. Προχωρώντας στα ενδότερα του TwinFrozr, βλέπουμε αρχικά τους 2 92mm PWM ανεμιστήρες και οι οποίοι συγκρατούνται πάνω στην αλουμινένια ψύκτρα. Η ψύκτρα περιέχει αρκετά πυκνά πτερύγια και το μέγεθός της ισοφαρίζει σχεδόν το μέγεθος του PCB. Η επαφή με το Tahiti XT γίνεται μέσω χάλκινης επιφάνειας, ενώ τα 5 επίσης χάλκινα heatpipes διαμέτρου 8mm διώχνουν την θερμότητα από τον πυρήνα προς όλη την έκταση της ψύκτρας. Σημειωτέον δε, πως τόσο η επιφάνεια επαφής όσο και τα heatpipes είναι επινικελωμένα και δίνουν άλλη ομορφιά στην κάρτα, καμουφλάροντας την… ακατέργαστη ομορφιά του χαλκού αλλά και προστατεύοντάς τον από την οξείδωση! Ένα έξτρα στοιχείο στην ψύξη είναι η μεταλλική επιφάνεια που καλύπτει τις μνήμες και διάφορα στοιχεία του PCB, επιτρέποντάς του ακόμα καλύτερη ψύξη. Το σύστημα συγκρατείται από τις reference βίδες στήριξης που περιβάλουν τον πυρήνα, και επαρκούν ώστε να το συγκρατήσουν σταθερότατα. Τελευταία σημεία άξια αναφοράς είναι ότι το TwinFrozr έχει σχεδιαστεί κατά τρόπο ώστε να μην παγιδεύεται σκόνη στο εσωτερικό της κάρτας, και πως επίσης είναι ανοιχτού τύπου με την θερμότητα να φεύγει από τα πλάγια της κάρτας και ένα μικρό ποσοστό της από το I/O plate της.
Και μεταφερόμαστε στην ουσία της R7970 Lightning, στο πλήρως custom PCB της. Σαν διάταξη μοιάζει να είναι παρεμφερές με το reference PCB, εντούτοις υπάρχουν κάποια στοιχεία που αρκούν για να κάνουν την διαφορά. Πρώτα απ όλα είναι το μεγαλύτερο μέγεθός της, που επιτρέπει στην Lightning να ενσωματώσει περισσότερες φάσεις τροφοδοσίας, φτάνοντας τις 17 (14+2+1), με τις φάσεις να είναι από χρυσά solid state chokes, ένα από τα στοιχεία του Military Class 3ης γενιάς. Οι φάσεις οδηγούνται από τον γνωστό πλέον ελεγκτή της CHIL, τον οποίο συναντάμε και στα reference PCBs. Τα υπόλοιπα στοιχεία που φιλοξενούνται στο PCB είναι τα CopperMOS, Hi-C πυκνωτές καθώς και οι dark solid πυκνωτές. Για την τροφοδοσία της κάρτας η MSI διάλεξε να υπερκαλύψει τις ενεργειακές απαιτήσεις τις, δίνοντας 2 8pin PCI-E υποδοχές που θα δώσουν 300W + 75W από τον δίαυλο PCI-E, φτάνοντας τα 375W μέγιστο θεωρητικό κατανάλωσης! Παρόλα αυτά, με τις καταναλώσεις των σύγχρονων συστημάτων, ακόμη και με 1 650W τροφοδοτικό θα είστε πλήρως καλυμμένοι, αλλά για multi-GPU setups θα πρέπει να μεταβείτε σε κάτι περισσότερο.
Συνεχίζοντας με το PCB, πάμε στο πρώτο Overclocking στοιχείο της Lightning. Aκριβώς δίπλα από τις υποδοχές για τα CrossFire Bridges βρίσκουμε τον διακόπτη του διπλού BIOS. Οι δυο θέσεις αναγράφονται ξεκάθαρα πάνω στο PCB, με την πρώτη να είναι η “Standard” δίνοντας τους reference χρονισμούς στα 925/1375MHz για πυρήνα και μνήμες αντίστοιχα, ενώ η δεύτερη "LN2" αναφέρεται στο δεύτερο και ξεκλείδωτο BIOS, ανεβάζοντας κατά 15,7% τον πυρήνα στα 1070MHz και τις μνήμες στα 1400MHz (5600 MHz effective), κάτι λιγότερο από 2%.
Το δεύτερο στοιχείο είναι τα τρία voltage check points που υπάρχουν στο πάνω μέρος του Printed Circuit Board (ναι το PCB λέμε!). Εκεί μπορείτε να συνδέσετε το πολύμετρο σας και να λάβετε πιο ακριβείς μετρήσεις για τα V-GPU, V-MEM και V-VDDCI, τα οποία είναι πλήρως παραμετροποιήσημα από το MSI Afterburner. Μέσα από το software επίσης μπορείτε να λάβετε και την θερμοκρασία τόσο του πυρήνα, αλλά επιπλέον και των μνημών και του VRM MOSFET. Τέλος η θέση των check points κρίνεται αρκετά βολική και εύκολα προσβάσιμη, κάτι που θα διευκολύνει τον extreme overclocker.
Τελειώνοντας με την εμπρός πλευρά του PCB, οι μνήμες που χρησιμοποιήθηκαν είναι τα πασίγνωστα Hynix 256MB modules, 12 στο σύνολο τους για να φτάσουν το στάνταρ των 3GB VRAM που προσφέρουν όλες οι 7970, ενώ έχουν προβλεπόμενο rating μέχρι τα 1600MHz και το bus width ανέρχεται στα 384-bit.
Στην πίσω πλευρά του PCB υπάρχει το καλαίσθητο μαύρο backplate, το οποίο όμως υπάρχει περισσότερο για λόγους ομορφιάς παρά ως κάτι ουσιαστικό. Και αυτό είναι πλήρως μεταλλικό και έχει εξαιρετική ματ βαφή, ενώ το λογότυπο "lightning" είναι στραμμένο κατάλληλα ώστε να διακρίνεται σωστά όταν η κάρτα είναι τοποθετημένη σε κάποιο κουτί. Στην δεξιά πλευρά του PCB, όπου το backplate είναι διάτρητο, υπάρχουν τοποθετημένα 8 μπλε LEDs. Οι παρατηρητικοί θα αντιληφθούν ότι είναι τοποθετημένα ακριβώς κάτω από τα VRMs, και φροντίζουν να μας παρέχουν μια έξτρα πληροφορία για τον φόρτο των VRM. Ενδεικτικά, σε idle κατάσταση είναι ενεργοποιημένα μόλις τα 2, ενώ σε πλήρες φόρτο είναι συνήθως τα 7. Υπάρχουν και άλλα 4 LED λειτουργίας, τα οποία αμέσως μετά το POST θα ανάψουν πλήρως ενημερώνοντας μας πως όλα λειτουργούν επαρκώς.
Δεν θα αμελήσουμε να αναφερθούμε στο μεγάλο ατού της Lightning, και αυτό είναι το GPU Reactor. Βρίσκεται τοποθετημένο στο κέντρο του backplate, κάτω από το πλαστικό κάλυμμα που φέρει το λογότυπο της MSI (και ναι, θυμίζει αρκετά το power unit του Iron Man!) . To GPU Reactor είναι ένα επιπρόσθετο PCB, το οποίο φέρει πυκνωτές τανταλίου και θα αναλάβει να φιλτράρει καλύτερα την τάση στον πυρήνα. Το GPU Reactor είναι αφαιρούμενο καθώς συνδέεται με 2 εξά-πινες επαφές, ενώ δυο καλώδια θα αναλάβουν να τροφοδοτήσουν 2 μπλε PCB που φωτίζουν το λογότυπο της MSI (και το οποίο –oopsie- καταστρέψαμε κατά την διάρκεια της φωτογράφησης. Οπότε χρειάζεται προσοχή κατά την αφαίρεσή του). Το GPU Reactor πάντως θα είναι χρήσιμο περισσότερο σε καταστάσεις LN2 OC, καθώς σε aircooled oc μάλλον τα VRMs επαρκούν. Την χρησιμότητά του θα την εξετάσουμε σε επόμενη σελίδα. Πάντως η MSI φρόντισε να το κάνει αφαιρούμενο, καθώς για stock καταστάσεις μπορεί οποιοσδήποτε να το βγάλει εφόσον κάνει το πλάτος της κάρτας να ξεφεύγει από τα όρια των PCI slots.
Τελειώνοντας με την περιγραφή, στο Ι/Ο panel της R7970 Lightning συναντάμε 4(!) miniDisplayPorts και 2 DVI, οι οποίες είναι όμως Single Link και υποστηρίζουν μέγιστη ανάλυση 1920x1200, κάτι που πιθανότατα θα πονοκεφαλιάσει χρήστες με οθόνες υπερυψηλής ανάλυσης που χρησιμοποιούν DVI, καθώς θα χρειαστούν έναν σχετικά ακριβό ενεργό μετατροπέα miniDP to Dual-Link DVi. Πάντως οι 6 συνολικά θύρες είναι ικανές να υποστηρίξουν μέχρι και 6 οθόνες σε Eyefinity, και η Lightning είναι από τις λίγες υλοποιήσεις που μπορούν να επιτύχουν κάτι τέτοιο σε single-GPU κάρτα.
Αρκετά όμως με την περιγραφή, ήρθε η ώρα για μεθοδολογία και δοκιμές!
Είδαμε τι θα πρέπει να περιμένουμε αμέσως μόλις βγάλουμε την MSI R7970 Lightning από την συσκευασία της. Αυτό που απομένει είναι να την τοποθετήσουμε αμέσως στο σύστημα της δοκιμής μας για να δούμε πως τελικά αποδίδει. Ώρα για δοκιμές!
Μετά από προσεκτική μελέτη, διαλέξαμε οκτώ παιχνίδια τα οποία θα testάρουμε σε τρία διαφορετικά σενάρια: Στην χαμηλή ανάλυση των 1280 x 1024 με 2x AA και High Detail Settings όπου ο επεξεργαστής θα παίξει σημαντικό ρόλο, στην πιο ρεαλιστική των 1680 x 1050 με 4x AA και High Detail Settings, όπου το σύστημα θα αξιολογηθεί πιο συνολικά, ενώ τέλος, θα πάρουμε και ένα run στα 1920 x 1080 με full φίλτρα και maxed out settings, όπου εδώ το μεγαλύτερο ρόλο θα παίξει η κάρτα γραφικών. Κάπως έτσι, θα έχουμε μια πλήρη εικόνα για την απόδοση της κάρτας σε οκτώ πολύ διάσημα παιχνίδια:
- DiRT 3
- FarCry 2
- Crysis 2
- World in Conflict
- F1 2011
- S.T.A.L.K.E.R Call of Pripyat
- Lost Planet 2
- HAWX 2
Ακολούθως θα πάρουμε scores από τέσσερα από τα πιο σημαντικά 3D Benchmarks, το 3D Mark 06, το performance και extreme mode του 3D Mark Vantage, το performance και extreme mode του 3D Mark 11 και τέλος ένα σχετικά δύσκολο run στο Unigine Heaven 2.5. Ακόμα θα δοκιμάσουμε να υπερχρονίσουμε την κάρτα, βρίσκοντας τα μέγιστα ρολόγια με την default τάση πυρήνα, ενώ επίσης δεν θα παραλείψουμε να σας παρουσιάσουμε τα ευρήματά μας σε overclock με αυξημένη vGPU. Βρίσκοντας σταθερές ρυθμίσεις θα σας δείξουμε αν και πόσο αυξάνονται οι επιδόσεις σε κάποια από τα παραπάνω παιχνίδια και benchmarks. Συνοπτικά λοιπόν έχουμε:
- 3D Mark 06
- 3D Mark Vantage Performance και Extreme
- 3D Mark 11 Performance και Extreme
- Unigine Heaven Benchmark Custom & Ultra Settings
Για το όλο εγχείρημα θα χρησιμοποιηθεί ένας αρκετά υπερχρονισμένος Intel Core i5 2500K στα 4500 MHz που θεωρήσαμε ότι είναι ένα αρκετά αντιπροσωπευτικό δείγμα ενός σύγχρονου gaming rig. Παρακάτω θα βρείτε αναλυτικά τα specs του συστήματος της δοκιμής.
Σύστημα Δοκιμών |
Hardware | |
: Motherboard : | Gigabyte Z68X-UD3P-B3 |
: CPU : | Core i5 2500K 4c/4t @ 4.5GHz |
: RAM : | Corsair XMS3 8GB DDR3 1600MHz @ 9-9-9-24 1T |
: SSD : | Kingston HyperX 120GB |
: PSU : | Corsair TX650 V2 |
: OS : | Windows 7 Ultimate 64bit SP1 |
: CPU Cooler : | Corsair H100 |
: Case : | Fractal Design Define R3 |
: Driver Version : | Catalyst 12.4 |
Θερμοκρασίες και θόρυβος
Για την λήψη δεδομένων σχετικά με την θερμική και ακουστική συμπεριφορά της κάρτας, χρησιμοποιήσαμε ένα dB Meter με ευαισθησία 30-130 dB το οποίο τοποθετήθηκε στα 10 εκ. μακριά για πιο ρεαλιστικές μετρήσεις, ένα thermometer gun υπερύθρων για την μέτρηση θερμοκρασιών σε διάφορα σημεία της κάρτας, και το Kestrel 2000 με το οποίο μετρήσαμε την θερμοκρασία δωματίου αλλά και την ροή αέρα των ανεμιστήρων (CFM), και το οποίο τοποθετήθηκε 5 εκ. μακριά από τους ανεμιστήρες τις κάρτας. Τέλος, για τις θερμοκρασίες GPU core, Memory και VRM χρησιμοποιήσαμε τα αντίστοιχα δεδομένα που παρέχει το MSI Afterburner, το οποίο είχαμε φροντίσει να βρίσκεται στην πιο πρόσφατη έκδοσή του. Για την εκτέλεση του τεστ χρησιμοποιήσαμε το Unigine Heaven 2.5 αφήνοντας πρώτα να εκτελεστούν 5 πλήρη loops ώστε να έρθει σε ισορροπία η θερμική συμπεριφορά της κάρτας.
DiRT 3
Το DiRT 3 αποτελεί την τρίτη προσθήκη στην επιτυχημένη σειρά Dirt της Colin McRae Rally series, ανεπτυγμένη από την Codemaster. Διαθέτει 100 άγριες διαδρομές και επικές πίστες, νέο career mode, μοντέρνα και κλασικά αμάξια, super buggies, RAID φορτηγά και περισσότερους πραγματικούς σπόνσορες και αστέρες του αθλήματος. Επιπλέον, περιλαμβάνει δυναμικά καιρικά φαινόμενα, ακραίες συνθήκες όπως χιόνι και πάγο, split-screen, party modes, open-world περιοχή και δυνατότητα για uploads στο YouTube. Μην αμελήσουμε να αναφέρουμε και το GymKhana mode όπου δάσκαλός σας θα είναι ο μετρ του sport, Ken Block.
Πάμε λοιπόν να δούμε τι γίνεται, στις επιλεγμένες αναλύσεις, με έναν τίτλο που συχνά βρίσκουμε και bundled στις κάρτες της AMD.
Far Cry 2
Θυμηθείτε 5 χρόνια πριν, όταν το 2004 μαζί με το Half-Life 2 και ένα χρόνο μετά την έκδοση του Doom III, ένα παιχνίδι με το παράξενο όνομα Far Cry από την άγνωστη τότε Γερμανική Crytek κατάφερε να κάνει το "μπαμ", φέρνοντας τη γραφική επανάσταση στα ανοιχτά περιβάλλοντα, κατορθώνοντας να ενθουσιάσει τους PC Gamers ανά τον κόσμο. Όλοι μας θυμόμαστε να περιπλανόμαστε στις παραλίες και στη ζούγκλα των νησιών του Far Cry με κεντρικό ήρωα τον Jack Carver, ο οποίος μας μετέφερε σε εξωτικά μέρη, γεμάτα και με μεταλλαγμένα πειράματα από έναν ανορθόδοξο επιστήμονα.
Αυτά πλέον με το Far Cry 2 αποτελούν παρελθόν. Ο νέος τίτλος της σειράς, φτιαγμένος όχι από την Crytek αλλά από την ίδια τη Ubisoft, χρησιμοποιώντας το καμάρι της που ακούει στο όνομα Dunia Engine (και όχι CryEngine όπως το πρώτο), μας μεταφέρει στις σαβάνες και τα αφιλόξενα περιβάλλοντα της Αφρικής, σε έναν πολύ πιο εξελιγμένο τίτλο από το πρώτο παιχνίδι. Όχι πλέον είναι εντελώς Free Roaming, αλλά η Dunia (η λέξη "κόσμος" στα Αραβικά) στην ουσία έδωσε στους δημιουργούς του παιχνιδιού τη δυνατότητα να φτιάξουν ένα "Grand Theft Auto" στην Αφρική - χωρίς αυτή τη φορά να κυνηγάμε μεταλλαγμένους ή εξωγήινους, αλλά μπαίνοντας στο σώμα διαφορετικών κάθε φορά χαρακτήρων που ο σκοπός τους είναι ένας - να σκοτώσουν τον "Jackal", έναν μεγαλέμπορο όπλων, ο οποίος παίζει σημαντικότατο ρόλο στον εμφύλιο πόλεμο μέσα στον οποίο βρίσκει ο παίχτης τον εαυτό του εμπλεκόμενο.
Μια ίσως και ρεαλιστική άποψη της σημερινής Αφρικής, με το ΑΚ-47 να είναι σύμβολο και τα ματωμένα διαμάντια το νόμισμα - αυτό είναι το Far Cry 2.
Τι να πει κανείς για τα πρώτα αποτελέσματα! Η Sapphire HD 7970 Dual-X δείχνει να είναι ικανή να καταβροχθίσει οτιδήποτε την ταΐσετε! Για να δούμε όμως, θα συνεχιστεί αυτό στα επόμενα benchmarks;
Crysis 2
Ο κόσμος έχει αρχίσει να καταστρέφεται από μια σειρά κλιματικών αλλαγών και η κοινωνία είναι στα πρόθυρα της ολικής κατάρρευσης. Οι εξωγήινοι εισβολείς επέστρεψαν δριμύτεροι από ποτέ με μοναδικό σκοπό τον αφανισμό του ανθρώπινου γένους, αρχίζοντας την προσπάθεια τους από την ολοκληρωτική καταστροφή της πιο εμβληματικής πόλης ανά τον κόσμο. Στη Νέα Υόρκη, οι τρομακτικοί εισβολείς προελαύνουν στους δρόμους της πόλης και ο φόβος από τον εφιάλτη που ζουν τα εκατομμύρια κατοίκων, εξαπλώνεται με αστραπιαία ταχύτητα. Η πόλη είναι σε ένα μόνιμο χάος, οι δρόμοι έχουν γεμίσει συντρίμμια και στον ορίζοντα διακρίνονται μόνο φλεγόμενοι ουρανοξύστες. Αυτή είναι η πραγματικότητα στην Νέα Υόρκη, το έτος 2033.
Ούτε οι παραστρατιωτικές οργανώσεις με την επιβολή του νόμου, αλλά ούτε και οι δυνάμεις της αμερικάνικης στρατιωτικής μηχανής μπορούν να σταθούν ενάντια στους εισβολείς. Για να επιβιώσετε μέσα σε αυτή τη δίνη του θανάτου απαιτείται στρατιωτική τεχνολογία πέρα από οτιδήποτε σύγχρονο έχετε δει ποτέ. Γίνετε ένας Supersoldier, χειριστείτε την στρατιωτική τεχνολογία του μέλλοντος...το Nanosuit 2 και κάντε την ύστατη προσπάθεια για να σώσετε την ανθρωπότητα από την καταστροφή. Αντέχετε;
World in Conflict
Δεν είναι λίγοι αυτοί που αναρωτήθηκαν τι θα συνέβαινε αν όντως οι Σοβιετικοί είχαν πραγματοποιήσει μια επίθεση στις Η.Π.Α., με εισβολή από αέρα και έδαφος. Αρκετοί, όταν σκέφτονται ένα τέτοιο σενάριο μιλάνε για ρίψη χιλιάδων πυρηνικών κεφαλών, οι οποίες θα βύθιζαν τον πλανήτη σε ένα πυρηνικό χειμώνα άνευ προηγουμένου. Το World in Conflict όμως, έχει άλλη άποψη για το πως θα μπορούσε να εξελιχθεί η ιστορία.
Έτσι, οι Σοβιέτ το 1989 έχοντας χάσει σημαντική πολιτική, κοινωνική και οικονομική δύναμη, αποφάσισαν να κάνουν μια μαζική επίθεση στις Η.Π.Α., αναζητώντας την ανάσταση της Σοβιετικής Αυτοκρατορίας μέσω της κατάκτησης του μισητότερου τότε αντιπάλου τους. Ο σκοπός δεν ήταν λοιπόν η εξολόθρευση των Ηνωμένων Πολιτειών με τη χρήση των άπειρων πυρηνικών που διέθετε το Σοβιετικό έθνος, αλλά η αναδιαμόρφωση της Αμερικής σε μια Κομμουνιστική ήπειρο, με σκοπό την παγκόσμια επικράτηση του Κομμουνισμού.
Το World in Conflict λοιπόν, μας μεταφέρει σε αυτό το φανταστικό σενάριο, δίνοντάς μας την ευκαιρία να πολεμήσουμε σε ένα Real Time Strategy game, όχι μόνο με τους Αμερικάνους που προσπαθούν να αποτρέψουν την εισβολή, αλλά και ως τις δυνάμεις του τότε ΝΑΤΟ στο Multiplayer, δίνοντας μια άλλη διάσταση στον τρόπο που ένα παιχνίδι στρατηγικής μας επιτρέπει να ζήσουμε σύγχρονες μάχες. Ο ρεαλισμός είναι άφθονος, τα γραφικά υπέροχα και η δράση ατελείωτη. Ένας από τους καλύτερους τίτλους του 2007, ο οποίος πρόσφατα μάλιστα απέκτησε και το expansion με τον τίτλο Soviet Assault.
F1 2011
F1 2011 - ακόμα ένας επιτυχημένος τίτλος της Codemasters. Αφού η εταιρεία ήρθε σε συμφωνία με τους υπεύθυνους του Formula 1 World Championship, πρόκειται για το πιο ολοκληρωμένο παιχνίδι σχετικά με το κορυφαίο άθλημα του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Όλοι οι οδηγοί είναι εδώ - 12 ομάδες, 24 πιλότοι. 19 διαθέσιμες πίστες, in-game αλλαγή από μέρα σε νύχτα. Αναβαθμισμένο multiplayer mode με υποστήριξη έως 16 παιχτών και δυνατότητα split screen για "κόντρες" δύο ατόμων. Ρεαλιστικές συνθήκες αγώνα, safety car σε περίπτωση ατυχήματος και δυνατότητα πλήρους παραμετροποίησης του μονοθέσιου για να επιτύχετε καλύτερους χρόνους.
S.T.A.L.K.E.R: Call of Pripyat
Όποιος δεν έχει παίξει μέχρι σήμερα έναν τίτλο από αυτούς που ανήκουν στη σειρά S.T.A.L.K.E.R., μάλλον δεν είναι αρκετά "γενναίος" ώστε να μπει για τα καλά στον εναλλακτικό κόσμο του παιχνιδιού-θρύλος πλέον, που έκανε εκατομμύρια gamers να ανατριχιάσουν και να ζήσουν μερικές από τις πιο αξιομνημόνευτες στιγμές σε PC Game. Το S.T.A.L.K.E.R. λοιπόν επέστρεψε και όπως είναι φυσικό, φέρνει μαζί του για ακόμα μια φορά τεχνολογία που σκοπεύει να γονατίσει τα PC μας. Χρησιμοποιώντας όλες τις εξελίξεις στον χώρο των φωτισμών και αρκετά DirectX 11 στοιχεία, το Call of Pripyat μας μεταφέρει στην Ουκρανία με έναν τρόπο τόσο ατμοσφαιρικό, που ενώ μας τρομάζει, καταφέρει και μας μαγνητίζει με μοναδικό και αινιγματικό τρόπο.
Μερικά ενδιαφέροντα αποτελέσματα σε αυτήν την σελίδα. Το F1 2011 δείχνει να "τερματίζει" γύρω στα 120 FPS, πράγμα που δείχνει την αρκετά CPU limited φύση της EGO Engine. Στο S.T.A.L.K.E.R, από την άλλη, και ενώ έχουμε αρκετά υγιή average framerates, παρατηρούμε μεγάλες "βουτιές" που αντικατοπτρίζονται στα minimum FPS. Κανένας λόγος ανησυχίας όμως, καθώς είτε πρόκειται για driver issue είτε για κάτι άλλο, ακόμα και στα 1080p δεν πρόκειται να πέσει το gaming experience. Συνεχίζουμε λοιπόν!
Lost Planet 2
Το Lost Planet 2 αποτελεί τη συνέχεια της δημοφιλούς σειράς δράσης, μετά το Lost Planet(TM): Extreme Condition με πωλήσεις άνω των 2.3 εκατομμυρίων αντίτυπων παγκοσμίως. Το νέο επεισόδιο στην σειρά προσφέρει μια εντυπωσιακή επιστροφή στο μυστηριώδη πλανήτη E.D.N III και την ευκαιρία να καθορίσετε την αβέβαιη μοίρα της ανθρωπότητας. Μια δεκαετία έχει περάσει από τα γεγονότα του πρώτου παιχνιδιού και η όψη του E.D.N. III έχει αλλάξει δραματικά. Η επιχείρηση terraforming για μορφοποίηση του πλανήτη έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και οι πάγοι έχουν αρχίσει να λιώνουν δίνοντας τη θέση τους σε κατάφυτες τροπικές ζούγκλες και αφιλόξενες ερήμους. Οδηγήστε τον χαρακτήρα σας σε 6 αλληλένδετα επεισόδια, δημιουργώντας μια μοναδική διαδραστική εμπειρία η οποία αλλάζει ανάλογα με τις πράξεις σας. Η εξέλιξη της πλοκής εξαρτάται από την προοπτική του καθενός με λίγα λόγια. Πέρα από το single player mode, το Lost Planet 2 έχει ρίξει μεγάλο βάρος στα multiplayer modes. Οι μυημένοι Lostplanetάδες θα χαρούν με την επιστροφή του ειδικού γάντζου, που έκανε το gameplay του Lost Planet μια πραγματική τρισδιάστατη εμπειρία.
H.A.W.X. 2
Πέρα από το H.A.W.X. 1 έχουμε πραγματικά πολύ καιρό να δούμε τίτλους που να αφοσιώνονται στις αερομαχίες μεταξύ των μοντέρνων πολεμικών αεροσκαφών. Από τότε που η Novalogic τα "παράτησε", φαίνεται πως το είδος των διασκεδαστικών air combat flight sims χάθηκε, με μόνο το Ace Combat να μένει ως "σοβαρός" εκπρόσωπός του. Αυτοί που δεν ήθελαν να μπλέξουν με το ρεαλισμό των IL2-Sturmovik και του Jane's F16, απλά θα έπρεπε να αρκεστούν σε παλαιότερους τίτλους. Όχι πια όμως - το H.A.W.X 2 ήρθε για να μας φέρει σε ένα εντελώς νέο επίπεδο. Με αυτόν τον τίτλο, ο Tom Clancy κατάφερε να "ξυπνήσει" από τον ύπνο ένα είδος παιχνιδιού ξεχασμένο και να το κάνει τόσο όμορφο, που όχι μόνο οι οπαδοί του, αλλά και αρκετοί νέοι Gamers μπήκαν στον πειρασμό να το δοκιμάσουν. Το παιχνίδι είναι πραγματικά γεμάτο με δράση - ο χρήστης μπορεί να ελέγξει ένα από τα 49 διαθέσιμα αεροπλάνα που έχει το H.A.W.X 2 στη συλλογή του, να πετάξει πάνω από εντυπωσιακά αναπαραστημένες πόλεις και περιβάλλοντα, καθώς και να εμπλακεί σε πανέμορφες αερομαχίες, δίνοντας ταυτόχρονα και εντολές στους συμμάχους του, όπως έκανε περίπου και στους τίτλους της σειράς Ghost Recon.
Οι αερομαχίες θεωρούνταν από πολλούς ένα ξεπερασμένο είδος παιχνιδιών. Επανήλθαν με το πρώτο HAWX και έγιναν ακόμα πιο συναρπαστικές με το HAWX 2.
3D Mark & Unigine Heaven
3DMark06 με τα graphic tests να αποκτούν HDR Rendering, Shadow Mapping, HDR Refraction, HDR Reflection, Depth Fog, Strauss Lighting Model και πολλά ακόμα νέα (τότε) εφέ. 3DMark Vantage με DirectX 10 και PhysX στο διασημότερο mode του (Performance). 3DMark11 με DirectX 11, tesselation και ιδιαίτερα απαιτητικό multi-threading και τέλος ο πρωτεργάτης τους DirectX 11 benchmarking, Unigine Heaven με τις προχωρημένες τεχνικές occlusion και τα πολλά υποστηριζόμενα APIs. Η παραπάνω τετράδα, είναι αναμφίβολα η αφρόκρεμα της σύγχρονης 3D Bench σκηνής και χωρίς να είναι πανάκεια, σίγουρα δίνει ένα πολύ καλό στίγμα για το ποιόν κάθε νέας κάρτας γραφικών. Πάμε λοιπόν να πάρουμε μια γεύση από τις επιδόσεις που θα δούμε, με την κάρτα, out-of-the-box.
3D Mark 06 και Unigine Heaven
 |  |
3D Mark 11 Performance & Extreme Presets
 |  |
3D Mark Vantage Performance & Extreme Presets
 |  |
Δυνατά τα αποτελέσματα στα μετροπρογράμματα μας, εντούτοις όχι αρκετά ώστε να αναδείξουν την HD 7970 ως την πιο δυνατή Single GPU κάρτα του πλανήτη. Οι λόγοι που συμβαίνουν είναι δυο: Αρχικά ο ανταγωνιστής, η GTX 680, έχει στην διάθεσή του έναν καλύτερο Tesselator, και αυτό φαίνεται κυρίως στο 3D Mark 11. Αφεταίρου, ο ίδιος ανταγωνιστής έχει αρκετά υψηλότερο core clock- οπότε δεν μιλάμε για μια δίκαια σύγκριση.
Τι θα συμβεί όμως όταν ανεβάσουμε τα ακόμα περισσότερο ρολόγια της MSI R7970 Lightning; Η απάντηση στην σελίδα που ακολουθεί!
Ένα από τα πράγματα που "βροντοφωνάζει" η R7970 Lightning είναι το OC potential της. Και αυτό οφείλεται στο γεγονός πως η MSI φρόντισε να ενσωματώσει στην συγκεκριμένη κάρτα όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που επιτρέπουν το overclocking, από το custom PCB μέχρι τα voltage measurement points.
Για να υποστηριχτεί όμως σωστά η συγκεκριμένη υλοποίηση, χρειάζεται και το κατάλληλο software, που στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι άλλο από το πασίγνωστο Afterburner. Ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό που υπάρχει στο συγκεκριμένο utility είναι πως έχει την δυνατότητα να αναγνωρίσει και να εκμεταλλευτεί πλήρως την R7970 Lightning, διαβάζοντας σωστά τις πληροφορίες που παρέχει το BIOS της κάρτας. Ενδεικτικά, σε σχέση με μια reference 7970 έχει την δυνατότητα by default να δώσει παραπάνω τάση και χρονισμό στον πυρήνα -μέχρι όμως ένα συγκεκριμένο σημείο- αλλά και την ανάγνωση των readings που παίρνει από τους αισθητήρες θερμοκρασιών στις μνήμες και στα VRM.
Και λέμε μέχρι ενός σημείου, καθώς η μέγιστη V-GPU είναι τα 1,350V, 50mV παραπάνω σε εν αντιθέσει με μια refercence 7970, ενώ το ίδιο συμβαίνει και για το coreclock. Από την άλλη, η μνήμες δείχνουν να φτάνουν μέχρι τα 1600MHz που είναι και το official spec τους. Παρόλα αυτά, είναι δυνατή η αύξηση των επιτρεπτών ορίων μέσω ενός (γνωστού) tweak, στο οποίο όμως θα αναφερθούμε παρακάτω καθώς τα προς το παρόν μας ενδιαφέρει το o/c με αέρα.
Πριν ξεκινήσουμε, και έχοντας την συγκεκριμένη κάρτα να μας εξάπτει το ενδιαφέρον για το oc potential της, θα πούμε πως το σκεπτικό ήταν να βγάλουμε τα καλύτερα δυνατά και stable runs, αρχικά με την stock και έπειτα με ανεβασμένη V-GPU, και στο τέλος θα αποφασίσουμε ποιοι είναι οι πιο ασφαλείς και λογικοί υπερχρονισμοί ανάλογα με την περίπτωση. Ένα στοιχείο που παρατηρήσαμε είναι πως ένα stable run του 3D Mark 11 μπορεί να βγει με καλύτερο clock εν αντιθέσει με το καλύτερο run του Unigine Heaven, καθώς το τελευταίο έφερνε την κάρτα πιο γρήγορα στα όριά της. Συνεπώς τα παρακάτω runs έγιναν με –ελαφρώς- διαφορετικά ρολόγια. Επίσης, δεν είδαμε κέρδος χρονίζοντας τις μνήμες περισσότερο από τα 1500MHz, οπότε κατά τη διάρκεια των δοκιμών παρέμειναν σε αυτό τον χρονισμό.
Ξεκινάμε λοιπόν με το μέγιστο overclock χωρίς να πειράξουμε την V-GPU. Τα Performance και Extreme presets του 3D Mark 11 βγήκαν με άνεση στα 1170MHz (+9,3%), για τις υπόλοιπες εφαρμογές όμως πέσαμε 20MHz παρακάτω, στα 1150MHz (+7,4%). Αντιπαραβάλλοντας την Sapphire HD 7970 που χρησιμοποιούσε –σχεδόν- reference PCB, μιλάμε αυτομάτως για ένα minimum κέρδος των 50MHz. Τα παραπάνω αποτελέσματα μας οδηγούν στο συμπέρασμα πως ήδη το Tahity XT μπορεί να "ανέβει" πιο καλά σε ένα custom PCB, όμως παρατηρούμε ένα οριακό κέρδος σε σχέση με τα 1100MHz της Sapphire HD 7970, κατά μόλις 4,5%.
Ανεβάζοντας την V-GPU στα 1350mV, τα 3D Mark 11 runs βγήκαν στα 1270MHz (+18,7%), χαρίζοντάς ένα από τα καλύτερα runs σε air-cooled 7970, ενώ για τα υπόλοιπα benchmarks πέσαμε στα 1250MHz, καθώς τα artifacts ήταν αρκετά έντονα σε παραπάνω χρονισμό. Παρόλα αυτά, τα +80ΜHz (+6,8%) από το stock clock δεν μας δικαίωσαν απόλυτα, καθότι η θερμοκρασία στον πυρήνα έφτασε ακόμα και τους 96 βαθμούς Κελσίου σε 100% fan speed κατά την διάρκεια του Crysis 2! Κάπου εκεί αντιλαμβανόμαστε πως τα 1.35V "πέφτουν βαριά" για το TwinFrozr IV το οποίο εξάντλησε τα όριά του, ενώ σαν safe clock θα προτείναμε τα 1230ΜΗz με αρκετά όμως υψηλές θερμοκρασίες.
Συμπερασματικά; Η R7970 Lightning είναι ένας αρκετά καλός overclocker, όμως για να το διαπιστώσουμε αυτό θα χρειαστεί να την βάλουμε σε θερμοκρασίες υπό του μηδενός!
Overclocking Scaling σε Benchmarks
Overclocking με stock vGPU @ 1.17V
 |  |  |
Overclocking με raised vGPU @ 1.3V
 |  |  |
Overclocking Scaling σε Games
Όπως φαντάζεστε μιλάμε για την έκδοση flagship τις MSI που κατασκευάζεται από κορυφαία υλικά αντοχής απευθυνόμενη στον high end gamer αλλά ας μην κρυβόμαστε, κυρίως απευθύνεται στην κοινότητα των extreme overclockers για χρήση σε θερμοκρασίες υπό του μηδενός με την χρήση υγρού αζώτου.
Έτσι κι εμείς σαν τίμιοι και σωστοί overclockers την "ντύσαμε" και την περιποιηθήκαμε καταλλήλως για ένα σύντομο LN2 session.
Το setup που χρησιμοποιήσαμε για τις δοκιμές μας ήταν το εξής:
Intel Core i7 3930K
ASUS Rampage IV Extreme
G.Skill Quad Kit 16GB 2400MHz
MSI HD 7970 Lightning
Corsair AX1200 Gold
Ο σκοπός μας ήταν να δοκιμαστεί σε θερμοκρασία -100c και να τρέξουμε τα γνωστά μετροπρογράμματα της Futuremark 3DMark 11 και 3DMark Vantage, σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συχνότητα με λογική χρήση του vgpu.
Τα πάντα ήταν έτοιμα, η μόνωση τελείωσε, το κάνιστρο πήρε την θέση του πάνω στην κάρτα και η μπουκάλα μας γεμάτη και έτοιμη για δράση.
Όταν παγώνουμε για πρώτη φορά μια κάρτα, η μεθοδολογία έχει πάντα ως εξής: πρώτα δίνουμε ένα εύλογο vgpu πχ. 1.4v και ξεκινάμε να παγώνουμε σιγά σιγά για να βρούμε τα cold bug και cold boot της εκάστοτε κάρτας. Για μεγάλη μας έκπληξη δυστυχώς ανακαλύψαμε ότι στην συγκεκριμένη κάρτα το cold bug χτύπησε πολύ νωρίς, μόλις στους -40c :(
Αυτό είναι το χειρότερο που μπορεί να τύχει σε κάποιον overclocker, γιατί όπως καταλαβαίνετε δεν υπάρχει δυνατότητα για μεγάλη αύξηση του vgpu και έτσι λοιπόν ο υπερχρονισμός της κάρτας περιορίζεται πάρα πολύ!
Μετά από πολύ κόπο και ιδρώτα το μόνο που καταφέραμε ήταν να βγάλουμε ένα σωστό 3DMark 11 σε συχνότητες 1450/1850 με 1.4vgpu και 1.7vmem στους -40c. Όταν λέμε "σωστό" εννοούμε ότι επειδή όπως αναφέραμε η κάρτα μας είχε cold bug από πολύ χαμηλά, η λειτουργία της επηρεάζετε πάρα πολύ εύκολα ακόμα και αν για λίγο χτυπήσει το bug την ώρα που τρέχει το bench. Τα frames "χαλάνε" και το σκορ δεν ανταποκρίνεται στις συχνότητες λειτουργίας της κάρτας, για αυτό λέμε αν έχετε ακούσει και την έκφραση "bugαρισμένο".
Δεν χρειάζονται όμως άλλες συστάσεις για τα περί bug και σας παραθέτουμε το αποτέλεσμα!
Επίσης πρέπει να αναφέρουμε ότι το γεγονός αυτό (του τόσου χαμηλού cold bug) είναι αρκετά σπάνιο και μεμονωμένο θα λέγαμε, γιατί υπάρχουν πάρα πολλοί χρήστες που έχουν ακριβώς την ίδια κάρτα και μπορούν να "παίζουν" επιτυχώς στους -150 χωρίς απολύτως κανένα πρόβλημα!
Ας αφήσουμε όμως τα λόγια και ας απολαύσουμε μερικές φωτογραφίες από την κάρτα και το setup εν ώρα δράσης.
 |  |
 |  |
Είδαμε πως αποδίδει η R7970 Lightning σε παιχνίδια και benchmarks, είδαμε το overclocking potential της τόσο σε αέρα όσο και σε υγρό άζωτο, ήρθε η ώρα να επιστρέψουμε στα βασικά και να εξετάσουμε το ιδιαίτερο σύστημα ψύξης της, που ακούει στο όνομα TwinFrozr IV.
Το TwinFrozr IV δεν ήρθε για να εφεύρει ξανά τον τροχό, καθώς βασίζεται σε βασικές αρχές και στοιχεία τα οποία συναντήσαμε τόσο σε παλαιότερες γενιές του όσο και σε άλλα παρόμοια συστήματα ψύξης , όπως το Dual-X της Sapphire. Εν τέλει, αυτό που απομένει είναι να εξετάσουμε την συνολική εικόνα και απόδοση του TwinFrozr IV.
Πρώτη θετική εντύπωση ήταν αναμφίβολα η ποιότητα κατασκευής που υπάρχει στο συγκεκριμένο σύστημα ψύξης. Η αίσθηση που προσδίδει στην κάρτα η μειωμένη χρήση πλαστικών και τα στιβαρά κομμάτια μετάλλου καθώς και το νικελωμένο φινίρισμα είναι στοιχεία ικανά να κάνουν την διαφορά. Κάτι που ξεχώρισε και φάνηκε κατά τη διάρκεια των δοκιμών μας, είναι πως το TwinFozr IV φέρει ειδική σχεδίαση ώστε να μην παγιδεύεται σκόνη εντός του εσωτερικού της κάρτας, κάτι που σημαίνει ότι δεν χρήζει ιδιαίτερης συντήρησης με την πάροδο του χρόνου. Χαρακτηριστικά να αναφέρω πως μετά το τέλος των δοκιμών και ενώ η κάρτα έπαιρνε τον δρόμο πίσω στην συσκευασία της, στο backplate υπήρχε αρκετή σκόνη, ενώ η μεριά των ανεμιστήρων διατηρήθηκε σαν καινούρια!
Thermals
Πάμε να επικεντρωθούμε όμως στην βασική απόδοση του TwinFrozr IV, έχοντας φυσικά κατά νου το πώς απέδωσε το Dual-X που είδαμε σε προηγούμενά μας review (λινκ 1, λινκ2). Ξεκινώντας από το κυριότερο όλων, την θερμική συμπεριφορά, τα πράγματα είναι απολύτως λογικά όσον αφορά τις εργοστασιακές συχνότητες (1070/1400ΜHz). Οι θερμοκρασίες σε αδράνεια κινήθηκαν σε φυσιολογικά επίπεδα, αλλά σε αυτό συμβάλλουν και τα ρολόγια που φροντίζει να "ρίξει" ο driver σε idle (150/300ΜHz). Οπότε μετακινούμαστε σε πλήρες φόρτο, όπου συλλέξαμε δεδομένα από διάφορα benchmarks και παιχνίδια. Κατά τη διάρκεια παιχνιδιών οι θερμοκρασίες κινήθηκαν σε απολύτως φυσιολογικά επίπεδα, περίπου στους 60 βαθμούς κελσίου, ενώ όταν ζορίσαμε περισσότερο την κάρτα η θερμοκρασία "σκαρφάλωσε" στους 70 βαθμούς, αρκετά λογική συμπεριφορά για μια υπερχρονισμένη κάρτα, ενώ δίνει και το περιθώριο για παραπάνω O/C. Βέβαια σε αυτήν την περίπτωση τα πράγματα στενεύουν όπως είδαμε και νωρίτερα, καθώς τα παραπάνω Volts είναι αρκετά να ζεστάνουν αρκετά τον πυρήνα, σε σημείο που σε πλήρες stress testing είδαμε ακόμα και 95 βαθμούς, μη αποδεκτή θερμοκρασία για σενάριο χρήσης "24/7", γιʼ αυτό και προτείναμε χαμηλότερα ρολόγια.
Παρακάτω ακολουθούν τα γραφήματα θερμοκρασιών που λάβαμε από την R7970 Lightning. Τρέξαμε 5 καθαρά loops το Unigine, αφήσαμε το MSI Afterburner να δημιουργήσει τα δικά του γραφήματα και ταυτόχρονα σημαδέψαμε με το πιστόλι-θερμόμετρο διάφορα σημεία της κάρτας, ώστε να κατανοήσουμε πλήρως πως αποδίδει το TwinFrozr IV.
Acoustics
Ένα σημείο που επικεντρώνονται οι ολοένα και περισσότεροι αγοραστές είναι αυτό του θορύβου. Κακά τα ψέματα, κάτι τέτοιο το επιτρέπει η σημερινή τεχνολογία καθώς οι ανεμιστήρες έχουν αναπτυχθεί και γίνονται ολοένα πιο αποδοτικοί με λιγότερο θόρυβο, αλλά και τα ίδια τα GPU cores έχουν γίνει πιο power efficient από ποτέ, οπότε δεν υπάρχει και ιδιαίτερος λόγος τα συστήματα ψύξης να είναι θορυβώδη.
Ξεκινώντας με την idle κατάσταση, και με minimum RPM στο 30%, ο θόρυβος ήταν αρκετά ανεκτός σε βαθμό χαμηλότερο "ψίθυρου" και δεν πρόκειται να ενοχλήσει. Όμως κατά το Load τα επίπεδα του θορύβου που παρήγαγε η R7970 Lightning, δεν ήταν και τα καλύτερα δυνατά. Το προφίλ που έχει επιλέξει η MSI είναι αρκετά επιθετικό, όμως αυτό έχει και τον αντίκτυπό του, καθώς οι ίδιοι οι ανεμιστήρες δεν είναι και οι πλέον ήσυχοι. Έτσι σε τυπικό gaming οι ανεμιστήρες στροφάρουν γύρω στο 60% και ο θόρυβος, αν και δεν είναι ενοχλητικός, είναι υπαρκτός και ξεπερνά τα επίπεδα που συναντήσαμε στο Dual-X της Sapphire. Επιπλέον, στο δυνατό stress test με το Unigine Heaven και το MSI Kombustor, είδαμε ακόμη και 100% περιστροφή των ανεμιστήρων, με τον θόρυβο να είναι έντονο. Ακραίο σενάριο συμπεριφοράς, αξίζει να το αναφέρουμε.
Συμπερασματικά λοιπόν, ο σχετικά υψηλός θόρυβος που παράγουν οι ανεμιστήρες του TwinFrozr IV , εξαιτίας του προφίλ περιστροφής των ανεμιστήρων, οπότε η Lightning δεν δικαιούται το βραβείο “Silence” του HwBox! Παρόλα αυτά, μέσα από το MSI Afterburner έχετε την δυνατότητα να δημιουργήσετε τα δικά σας προφίλ περιστροφής ανεμιστήρων, και με λίγο πειραματισμό μπορείτε να το φέρετε στα μέτρα σας, με κάποιον αντίκτυπο όμως και στις θερμοκρασίες. Παρακάτω ακολουθεί ο συγκεντρωτικός πίνακας με τα επίπεδα θορύβου και CFM που λάβαμε από την R7970 Lightning.
| Ambient 39.8 | |
| 30% | 41.7 |
| 40% | 42 |
| 50% | 43.9 |
| 60% | 51.2 |
| 70% | 57.8 |
| 80% | 61.7 |
| 90% | 62.4 |
| 100% | 62.6 |
Φτάσαμε αισίως στο τέλος ενός ακόμη review από το HWBox! Ένα τόσο ιδιαίτερο κομμάτι hardware έφτασε στα όρια του, και βάση των αποτελεσμάτων που λάβαμε, ήρθε η ώρα να διατυπώσουμε τα συμπεράσματά μας.
Μία 7970; Σίγουρα. Η R7970 Lightning δεν μπορεί να κρύψει τις ρίζες της, όχι πως αυτό είναι κακό, καθώς οι "περγαμηνές" που φέρει το Tahiti XT είναι άξιες σεβασμού. Άλλη μια 7970; Σίγουρα όχι! Ας αιτιολογήσουμε τα συμπεράσματά μας.
Performance (10-Performance award):
- Factory Settings: Τα αποτελέσματα ακόμη και μιας απλής 7970 είναι σίγουρα αρκετά ικανοποιητικά για απαιτητικό gaming σε μεγάλες αναλύσεις. Αυτό που κερδίζει η Lightning σε σχέση με τον ανταγωνισμό είναι το αρκετά υψηλό factory overclock που είναι δυνατό να δώσει το κάτι παραπάνω που λείπει από μια οποιαδήποτε 7970! Η R7970 Lightning δεν στερείται ιδιαιτέρως σε κάτι, τόσο από άποψης ωμής επεξεργαστικής δύναμης, όσο και από πλευράς μνήμης, κοινώς συμπεριφέρθηκε σαν μια οποιαδήποτε 7970 με αρκετά όμως ανεβασμένα stock clocks.
- Overclocking: Σταθήκαμε και το επισημάναμε αρκετές φορές, το overclocking είναι και ο λόγος ύπαρξης της Lightning. Από την σκοπιά του Overclocker, τα παραπάνω MHz είναι το κύριο ζητούμενο, καθώς μπορεί να "ξεζουμίσει" μέχρι και το τελευταίο κύκλο ρολογιού και να πάρει παραπάνω πόντους στα benchmarks του HwBot. Από πλευράς απόδοσης, είναι όσο μια 7970. Από πλευράς Overclocking όμως έχει σίγουρα κάτι παραπάνω!
Technologies (10): Κοιτώντας το PCB της R7970 Lightning, τόσο με την custom σχεδίασή του, τα Military Class Components αλλά και με όλα τα "καλούδια" που προσφέρει στον Overclocker είναι κάτι που το συναντάμε μόνο σε εξειδικευμένο hardware, και η Lightning είναι ένα από αυτά. Θετικό στοιχείο αποτελεί και το GPU Reactor, το οποίο όμως από άποψης απόδοσης δεν έχει να προσφέρει σημαντικά πράγματα, αλλά η ύπαρξη του δεν ενοχλεί σε κανένα βαθμό.
Extra Technologies (9,5): Σημείο ενδιαφέροντος είναι σίγουρα η εξαιρετική ποιότητα κατασκευής της κάρτας, που δύσκολα θα συναντήσει κανείς. To backplate είναι δυνατό έξτρα, το TwinFrozr IV είναι αρκετά ικανοποιητικό, αλλά λίγοι πόντοι χάνονται στα επίπεδα θορύβου. To bundle της κάρτας είναι ικανοποιητικό, χωρίς να περιέχει το κάτι έξτρα εκτός από τα sleeved καλώδια τροφοδοσίας, που όμως μπορεί να μείνουν και αχρείαστα.
Price (7,5): Φυσικά, μια τέτοια κάρτα απαιτεί και το αντίστοιχο αντίτιμο που πρέπει να καταβληθεί. Η τιμή που ξεκινά από τα 550? είναι σίγουρα "τσουχτερή", χωρίς όμως οποιαδήποτε διάθεση για… "εξομάλυνση" δεν θα λέγαμε πως είναι και δυσβάσταχτη, πάντα σε σχέση με τις υπόλοιπες υλοποιήσεις.
Sexy Looks Award: Ένα από τα κυριότερα στοιχεία που διαθέτει η συγκεκριμένη GPU, και λείπει από τον ανταγωνισμό, είναι αναμφίβολα το “WOW factor”. Ένας παράγοντας που κάνει τον οποιοδήποτε να… χαζεύει την R7970 Lightning ακόμα και όταν είναι εκτός κουτιού! Η αισθητική της, η ποιότητα κατασκευής της, το φωτιζόμενο Lightning shield της (έστω και αν πρακτικά δεν είναι και ιδιαίτερα χρήσιμο) είναι μερικά στοιχεία που της δίνουν αρκετά bonus points, χαρίζοντάς της το ξεχωριστό “Sexy Looks” βραβείο.
Final thoughts: Η R7970 Lightning είναι σίγουρα η πιο εντυπωσιακή 7970 που πέρασε από το HwBox labs! Το γενικό feeling και εντυπώσεις που μας άφησε είναι αρκετά θετικές. Μερικά σημεία θα χρειάζονταν βελτίωση, όπως για παράδειγμα ο θόρυβος, αλλά αυτό δεν ρίχνει την συνολική, εντυπωσιακή ομολογουμένως, εικόνα της κάρτας. Ρεαλιστικά κοιτώντας την κατάσταση όμως, για απαιτητικό gaming οποιαδήποτε 7970 αρκεί. Για τον enthusiast και τον overclocker, όπου μετράνε αρκετά έξτρα στοιχεία, η R7970 Lightning δεν θεωρείται απρόσιτη! Αν διαθέτετε τα παραπάνω…”??” που ζητάει τότε αναμφίβολα θα αποκτήσετε μια εντυπωσιακή GPU. Αν από την άλλη είστε overclocker, τότε η Lightning είναι το απόλυτο εργαλείο για εσάς.
Μέχρι την επόμενη φορά, stay HwBoxed!
